آینده‌پژوهی تهدیدهای نظامی – امنیتی ناشی از تغییر اقلیم در ایران؛ با استفاده از روش چرخ آینده

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

3 گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

تغییر اقلیم یکی از 15 چالش هزاره آینده جهان و یکی از 7 چالش اصلی آینده ایران است. هیات بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC) با در نظر گرفتن سه پیشران اقلیمی، چهار سناریو محتمل تا سال 2100 ارائه کرده است که هر کدام از این سناریوها شاخص‌های اصلی تغییرات اقلیمی همچون دما و بارش را توصیف می‌کنند. اما در خصوص پیامدهای مختلف این تغییرات در نقاط مختلف جهان پژوهش‌های اندکی صورت گرفته است.  تغییر اقلیم در 20 سال گذشته در ایران پیامدهای مخرب بسیار زیادی به همراه داشته است. ایران با واقع شدن در کمربند نیمه خشک جهان، در دو دهه گذشته با خشکسالی، بحران ریزگردها، تشدید مهاجرت، سیل، آلودگی هوا، نشست زمین، گرمای شدید، سرمای شدید، درگیری و نزاع محلی – منطقه‌ای و ... مواجه شده است و پیش‌بینی‌های مختلف حاکی از تشدید این پیامدها در آینده است. این پیامدها می‌توانند ابعاد مختلف زیست‌محیطی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی – امنیتی داشته باشند. در این پژوهش در پاسخ به این پرسش که در 30 سال آینده، پیامدهای نظامی – امنیتی منبعث از تغییرات اقلیمی در ایران کدام‌ها هستند؟ با به‌کار گیری روش چرخ آینده و تلفیق این روش با پنل‌های خبرگی و جلسات ذهن‌انگیزی، چندین پیامد و تهدید نظامی – امنیتی در این حوزه مورد شناسایی قرار گرفته است. مهمترین این پیامدها: امنیت مرزی، امنیت اجتماعی، آشوب داخلی، درگیری خارجی و تحمیل هزینه‌های سنگین اقتصادی به نیروهای نظامی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Future Studies of Military-Security Threats Caused by Climate Change in Iran, Using the Future Wheel Method

نویسندگان [English]

  • ahad rezayan 1
  • Aliasgar Pourezzat 2
  • Mohammad Reza Hafeznia 3
1 tehran university
2 Faculty of Management, Tehran University
چکیده [English]

Climate change is one of the 15 Millennium Challenges for the Future of the World and is one of the seven major challenges facing Iran. The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), with three climate drivers, presented four possible scenarios by 2100. Each of these scenarios describes the main indicators of climate change, such as temperature and precipitation. But little research has been done about the different implications of these changes in different parts of the world. Climate change over the last 20 years in Iran has had a lot of devastating consequences. Iran is in the semi-arid belt of the world. So, in the last 20 years, there has been a drought, a crisis of microstates, migration, floods, air pollution, severe heat, extreme cold, local conflicts. It is anticipated that in the future the consequences of climate change will spread to Iran. These consequences can have different environmental, political, economic, social and military-security dimensions. We answered this question in this paper that: In the next 30 years, the consequences of climate change, What threats are there in the military arena for the Islamic Republic of Iran? By using the next wheel method and combining this method with expert panels and brainstorming, we achieved more than five possible military threats in the 30-year horizon, the most important consequences are: Border security, social security, internal chaos, foreign conflicts and imposing heavy economic costs on troops.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Futures studies
  • Futures Wheel
  • Climate change
  • Military-Security Consequences

مراجع

 
    • معین، محمد (1371). فرهنگ لغت فارسی معین، تهران، انتشارات فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
    • عمید، حسن (1392). فرهنگ لغت فارسی عمید، تهران، انتشارات فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
    • گریفیتس، مارتین ( 1393). دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ترجمه: علیرضا طیب، تهران، انتشارات نی
    • ایوانز، گراهام، نونام، جفری (1389). فهن روابط بین‌الملل، ترجمه: مشیرزاده، حمیرا و حسین شریفی، تهران، نشر نی.
    • رضایان، احد (1392). آسیب‌شناسی امنیت زیست محیطی در ایران، تهران، انتشارات ساکو.
    • کریمی‌پور و دیگران (1396). تبیین پیامدهای امنیتی تغییر اقلیم حوزه آبریز مرکزی ایران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 17. شماره 45.
    • گلن، جروم سی و  گوردون، تئودور (1392). دانشنامه بزرگ روش‌های آینده‌پژوهی، مترجمین: مرضیه کیقبادی، فرخنده ملکی‌فر، تهران، انتشارات تیسا.
    • بل، وندل (1392). مبانی آینده‌پژوهی، تاریخچه، اهداف و دانش، مترجمین: مصطفی تقوی و محسن محقق، تهران، انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    • هاردی، جان تی(1391). تغییر اقلیم، علل، اثرات و راه حل‌ها، مترجمین: خزانه‌داری و همکاران، تهران، انتشارات پژوهشکده امیر کبیر.
    • گیدلی، جنیفر (1395). آینده، معرفی بسیار کوتاه، مترجم: ابوذر سیفی کلستان، تهران، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج).
    • گزارش سازمان هواشناسی کشور (1396). آشکارسازی ارزیابی اثرات و چشم انداز تغییر اقلیم در ایران طی قرن 21 ، تهران، انتشارات پژوهشکده اقلیم‌شناسی.
    • امیری، کرباسی، ذوقی، سادات، مهدیس(1395). آشکارسازی تغییرات اقلیمی با تحلیل آزمون گرافیکی کندال و شاخص‌های خشکسالی (مطالعۀ موردی: حاشیۀ تالاب آق‌گل همدان). محیط شناسی. دوره 41 شماره 3. ص 545- 561.
    • جعفری، مصطفی (1394). سومین گزارش ملی تغییر آب و هوا،تهران، انتشارت سازمان محیط زیست.
    • رحیمی. نسترن، کارگری. نرگس، گودرزی. رضا (1392). سومین گزارش ملی تغییر آب و هوا جهت ارائه به دبیرخانه کنوانسیون تغییرات آب و هوایی، تهران، انتشارات سازمان محیط زیست.
    • رضایان احد، رضایان علی‌حسین (1395). آینده‌پژوهی بحران آب در ایران به روش سناریوپردازی، مجله اکوهیدرلوژی، دوره3. شماره اول.
    • دابز، ریچارد (1396). ایران، فرصت رشد تریلیون دلاری، ترجمه: حنظله سلیمانی، مجله آینده‌پژوهی در مطالعات شهری، شماره اول.
    • شیراوند، هنگامه، هاشمی، محمد ناصر (1395). بررسی اثرات تغییر اقلیم بر امنیت پایدار ملی، کنفرانس ملی پدافند غیر عامل و توسعه پایدار، تهران.
    • ابراهیم زاده، عیسی، اسمعیل نژادمرتضی(1396). مهاجران اقلیمی، چالش‌های آینده منطقه‌ای، نشریه جغرافیا و توسعه، شماره 48.
    • شیخ محمدی، حسین (1396). پیامدهای امنیتی تغییر اقلیم در ایران، دفتر ملی تغییرات آب و هوایی.
    • کوچکی، علیرضا (1391). بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر کشاورزی ایران، مجله پژوهش‌های زراعی ایران، جلد 13 شماره 4.
    • رضایان قیه باشی، احد، پورعزت، علی‌اصغر، حافظ‏ نیا، محمدرضا، محمدی، حسین، ذوالفقارزاده‌، محمدمهدی. (1397). سناریوهای توسعۀ فناوری‌های تعدیل آب و هوا، به منظور مقابله با تغییرات اقلیمی در ایران‌ ‌(مطالعۀ موردی: هارپ). اکوهیدرولوژی، 5(2)، 585-601.
    • Gohar, A.A. and Cashman, A., (2016). A methodology to assess the impact of climate variability and change on water resources, food security and economic welfare. Agricultural Systems, 147, pp.51-64.
    • Buzan, B., Wæver, O., & De Wilde, J. (1998). Security: a new framework for analysis. Lynne Rienner Publishers.
    • Buzan, B., & Waever, O. (2003). Regions and powers: the structure of international security (Vol. 91). Cambridge University Press.
    • Busby, J. W., & Busby, J. (2007). Climate change and national security: an agenda for action (No. 32). Council on Foreign Relations Press.
    • Karl, T. R., Melillo, J. M., & Peterson, T. C. (2009). Global climate change impacts in the United States: a state of knowledge report from the US Global Change Research Program. Cambridge University Press. Chicago.
    • Stocker, T. (Ed.). (2014). Climate change 2013: the physical science basis: Working Group I contribution to the Fifth assessment report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press.
    •  Barnaby, W. (2009). Do nations go to war over water? Nature, 458(7236), 282-283. Chicago.
    • Glenn, J. C. (2009). Futures Research Methodology-Version 3-0. T. J. Gordon (Ed.). Editorial desconocida. Chicago.
    • Woldman, S. (2018). One of Iran's biggest economic challenges has been a cycle of extreme droughts that began in the 1990s, scientific American. 
آینده‌پژوهی دفاعی

دوره 2، شماره 4
بهار 1396
صفحه 141-166

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار