راهبردهای قدرت‌آفرین جمهوری اسلامی ایران در خلیج‌فارس

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت دفاعی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

2 دانشیار علوم دفاعی راهبردی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

3 استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران

چکیده

هدف: جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد امنیت بومی و خوداتکا در منطقه خلیج فارس و همچنین جهت مقابله با تهدیدات منطقه‌ای و فرامنطقه­‌ای در این منطقه، نیاز به کسب اقتدار دارد. بنابراین مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل محیطی (قوت، ضعف، فرصت، تهدید) و تدوین راهبردهای قدرت‌آفرین ایران انجام شده است.
روش شناسی: تحقیق کاربردی بوده و به روش موردی- زمینه‌ای که از طریق سوآت بهبود یافته جهت تدوین راهبردها و تکنیک تاپسیس جهت اولویت‌بندی راهبردها استفاده شده است.
یافته‌ها: از تجزیه و تحلیل داده‌ها تعداد 13 راهبرد بخشی (3 راهبرد تهاجمی، 5 راهبرد رقابتی، 3 راهبرد محافظه­ کارانه و 2 راهبرد تدافعی) به ­دست آمده است. طبق نتایج سوآت بهبود یافته تعداد 7 راهبرد اصلی قدرت آفرین در منطقه خلیج‌فارس تدوین شد.
نتیجه‌گیری: موقعیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای نیل به اقتدار در وضعیت محافظه‌کارانه خفیف و معطوف به قوت قرار دارد که به سمت تهاجمی خفیف و معطوف به قوت در حال حرکت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The power-creating strategies of the Islamic Republic of Iran in the Persian Gulf

نویسندگان [English]

  • Nader Javani 1
  • Fatolah Kalantari 2
  • Ebrahim Ejabi 3
  • Ali Imani 3
1 PhD student, AJA Command & Staff University, Tehran. Iran.
2 Associate Professor of Strategic Defense Sciences, University and Higher Research Institute of National Defense and Strategic Research, Tehran, Iran.
3 Assistant Prof. AJA Command & Staff University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: The Islamic Republic of Iran needs authority to create indigenous and self -regional security in the Persian Gulf, as well as to counter regional and trans -regional threats in the area. Therefore, this article is aimed at identifying environmental factors (strength, weakness, opportunity, threat) and formulating Iranian powerful strategies.
Methodology: It is applied research and is used by the case-context-based method to formulate strategies and tapis techniques to prioritize strategies.
Results: Data analysis has found 13 part strategies (3 aggressive strategies, 5 competitive strategies, 3 conservative strategies and 2 defensive strategies). According to the improving the improving the number of 7 main power strategies in the Persian Gulf.
Conclusion: The strategic position of the Islamic Republic of Iran for attaining authority is in a strong conservative and strong situation that is moving towards a mild and focused offensive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • External Factors
  • Persian Gulf
  • Power-creating
  • Islamic Republic of Iran

مراجع

  • اسدی، علی­اکبر. (1399). سیاست خارجی کشورهای شورای همکاری خلیج­فارس، پژوهشکده تحقیقات راهبردی، ص 190.
  • ابراهیمی‌فر، طاهره. (1397). بررسی علل واگرایی در خلیج فارس، مجله سیاست خارجی. تهران، ص 394.
  • احمدیان، علی اکبر. (1394). تهدیدشناسی از منظر رهبر انقلاب اسلامی ایران. مجله سیاست دفاعی، 23(3)، 39-9.
  • الهی، حامدیات. (1398). خلیج فارس و مسایل آن. تهران، انتشارات نشرقومس.
  • بوالحسنی، خسرو. ادهمی، عبدالرضا. اصغرزاده، اصغر. پژوهان فر، مرتضی. و اصغرزاده بناب، اکبر. (1400). امنیت ج.ا.ایران با تغییر قدرت‌های بزرگ تا سال 2040 میلادی. امنیت ملی، 11(41)، 79-102.
  • تقوی‌نیا، علیرضا. (1397). استراتژی دریایی آمریکا در خلیج‌فارس و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران، انتشارات دانشگاه یاسوج.
  • دولتی، حسن، خانزادی، حسین، مطلبی، ابوطالب. (1398). ارائه الگوی تحول قدرت ‌دریایی مبتنی بر آینده‌پژوهی با تأکید بر اندیشه دفاعی- دریایی فرماندهی معظم کل قوا. آینده‌پژوهی دفاعی، 4(15)، 129-153.
  • رستمی، ابراهیم. (1392). تحلیل ژئوپلیتیکی حوزه خلیج فارس و تاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. پایان نام کارشناسی ارشد، دانشگاه فارابی، ص 53-47.
  • روحی، دهبنه. (1396). دلایل واگرایی شورای همکاری خلیج فارس، فصلنامه روابط خارجی. 1(13)، 79-111.
  • رودباری، لوء فیلی. (1395). کویت کتاب سبز، تهران. انتشارات امور خارجه.
  • زارعی، بهادر. (1400). خلیج­فارس از دیروز تا امروز. انتشارات دانشگاه تهران.
  • حافظ‌نیا، محمدرضا. (1398). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، چاپ ششم. انتشارات پاپلی.
  • حافظ‌نیا، محمد­رضا و رومینا، ابراهیم. (1396). توسعه روابط ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر ژئوپلیتیک خلیج فارس، مجله تحقیقات جغرافیایی، 20 (2)، 66-82.
  • حافظ نیا، محمدرضا. (1396). قدرت و منافع ملی. تهران، انتشارات انتخاب.
  • حسن­بیگی، ابراهیم. (1396). مدیریت راهبردی. تهران، انتشارات سمت.
  • شریعتی، مجتبی. (1398). بررسی و تحلیل دیپلماسی زیست‌محیطی ایران در خلیج‌فارس، دانشگاه یاسوج.
  • کلانتری، فتح اله. (1398). عوامل ژئوپلیتیکی بر راهبرد دفاعی ایران در تقابل با آمریکا از مبدأ سرزمینی عراق. تهران، انتشارات داعا.
  • کریم‌پور، یدا.... (1398). آشنایی با همسایگان ایران. تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
  • گاموا، یوسف ابراهیم. (2017). ایران و امنیت انرژی در منطقه خلیج‌فارس، مجله تحقیقات علوم اجتماعی (دانشگاه ایالتی نیجریه)، انتشارات پژوهشی علمی، جلد3.
  • عالم، عبدالرحمان. (1397). بنیادهای علم سیاست. انتشارات نی، چاپ ششم، ص 91.
  • عبدالغفار، محمد. (2014). استراتژی منطقه‌ای و بین‌المللی برای امنیت خلیج‌فارس. مرکز استراتژیک دراسات بحرین، مطالعات بین‌المللی و انرژی.
  • نورمحمدی، مرتضی. (1396). راهبرد نظامی آمریکا در خلیج‌فارس و امنیت ملی ج.ا.ایران، دانشگاه علامه طباطبائی.
  • مقصودلو، حسن. براتیان، محمود. و طحانی، غلامرضا. (1402). تبیین نقش مؤلفه‌های نظامی در ارتقاء قدرت دریایی. علوم و فنون نظامی، 19(63)، 249-272.
  • Ndrew. D. Murray. (2017). The Regulation of Cyberspace: Control in the Online Environment. Rout Ledge-Cavendish Publication.
  • Alden. C. (2018). Foreign policy analysis. The University of London International Programmes. londoninternational.ac.uk.
  • Organization of Islamic Cooperation (OIC) (2016a). The Extraordinary Meeting of The Council of Foreign Ministers of The Organization of Islamic Cooperation.
  • Nye, Joseph. (2013). Hard, Soft, and Smart Power, in Andrew F. Cooper, Jorge Heine, and Ramesh Thakur, The Oxford Handbook of Modern Diplomacy, Oxford, Oxford University Press.
آینده‌پژوهی دفاعی
دوره 8، شماره 29
شهریور 1402
صفحه 7-40

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار