تعیین سناریوهای تهدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی

3 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

4 استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

5 استادیار دانشگاه علوم و فنون فارابی

چکیده

اقدامات آمریکا علیه ایران از قبیل کودتای 28 مرداد 1332 علیه محمد مصدق، نفوذ در ایران بین سال­های 57-1332، مخالفت با انقلاب اسلامی، وقایع ناموفق طبس، بلوکه کردن دارایی­های ایران، سرنگونی هواپیمای ایرباس ایران در خلیج فارس، حمله به تأسیسات نفتی ایران در خلیج فارس، کمک تسلیحاتی به عراق در جنگ با ایران، کمک به گروه­های محارب ج.ا.ایران در خارج از کشور و ... نشانه­هایی از خصومت این کشور با ایران است. تمامی این­­ها نشانه این است که آمریکا کشوری سلطه­گر است و هرگونه ایجاد رابطه با آن زمینه­ساز تحقق الگوی سابق سلطه­گری آمریکا را فراهم می­کند. این گذشته ناخوشایند، دغدغه محققین پژوهش حاضر شده تا با بهره‌گیری از روش تحقیق مورد کاوی و متکی بر تکنیک­های تحلیل سناریو، و با هدف شناسایی عناصر سناریوهای تهدیدهای آمریکا علیه ج.ا.ایران صورت گرفته است. یافته­های حاصله از نرم­افزار سناریو ویزارد تعداد 197 سناریو را ارائه نمود. از بین این تعداد سناریو، تعداد 10 سناریو پس از محاسبه نرخ ناسازگاری انتخاب گردیدند. این سناریوها با توجه به پیشران­های کلیدی و اشتراک نظر خبرگان به سه سناریو تقلیل داده شد. در این مرحله بر اساس نظر خبرگان پژوهش سناریوهایی که هم­پوشانی کم­تری داشتند و به واقعیت نزدیک­تر بودند انتخاب گردیدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining the scenarios of US threats against the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Iraj Sofla Shahverdi 1
  • Hamidreza Amanat 2
  • Seid Mahammad Tabatabaie 3
  • Hosein Minaie 4
  • Mohammad Abbasi 5
1 PhD Candidate in Information and nation Security University
2 Faculty member of Information and nation Security University
3 Associate Prof. in Allame Tabatabaie University
4 Assistant Prof. in AJA Command and Staff University
5 Assistant Prof. in Farabi University
چکیده [English]

اقدامات آمریکا علیه ایران از قبیل کودتای 28 مرداد 1332 علیه محمد مصدق، نفوذ در ایران بین سال های 57-1332 ، مخالفت با انقلاب اسلامی، وقایع ناموفق طبس، بلوکه کردن دارایی های ایران، سرنگونی هواپیمای ایرباس ایران در خلیج فارس، حمله به تأسیسات نفتی ایران در خلیج فارس، کمک تسلیحاتی به عراق در جنگ با ایران، کمک به گروه های محارب ج.ا.ا در خارج از کشور و ... نشانه هایی از خصومت این کشور با ایران است. تمامی اینها نشانه این است که آمریکا کشوری سلطه‌گر است و هرگونه ایجاد رابطه با آن زمینه ساز تحقق الگوی سابق سلطه گری آمریکا را فراهم می کند. این گذشته ناخوشایند، دغدغه محققین پژوهش حاضر شده تا با بهره‌گیری از روش تحقیق مورد کاوی و متکی بر تکنیک های تحلیل سناریو، درباره تعیین عناصر سناریوهای تهدیدات آمریکا علیه ج.ا.ایران تلاش نمایند. یافته های حاصله از نرم افزار سناریو ویزارد تعداد197 سناریو را ارائه نمود. از بین این تعداد سناریو، تعداد 10 سناریو پس از محاسبه نرخ ناسازگاری انتخاب گردیدند. این سناریوها با توجه به پیشران های کلیدی و اشتراک نظر خبرگان به 3 سناریو تقلیل داده شد. در این مرحله بر اساس نظر خبرگان پژوهش سناریوهایی که هم پوشانی کمتری داشتند و به واقعیت نزدیکتر بودند انتخاب گردیدند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • آینده‌پژوهی
  • تهدیدات
  • امنیت ملی
  • ایالات متحده امریکا
  • جمهوری اسلامی ایران

مراجع

  • اشمیت، مایکل. (1380). بازشناسی اهداف ملی و راهبرپردازی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: فصلنامه راهبرد، شماره20.
  • افتخاری، اصغر. (1390). برآوردتهدید، رویکردی نظام واره، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • براتی، مسعود. (1390). دیپلماسی علم فناوری در اندیشه مقام معظم رهبری، به نقل از سایت Khameneie.ir.
  • بوزان، باری. (1378). دولت، مردم و هراس، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • بوزان، باری. (1379). آشنایى با مکتب کپنهاک در حوزه مطالعات امنیتى، فصلنامه مطالعات راهبردى، 3 (3): 16-9.
  • پایا،علی. (1388). معرفت­شناسی آینده اندیش، تهران: خردنامه همشهری.
  • ترابی، قاسم. (1389). نامه دفاع: سیاست هسته­ای آمریکا و راهبرد شورای همکاری خلیج فارس، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، معاونت پژوهش.
  • تریف، تری. و دیگران. (1383). مطالعات امنیتى نوین، مترجمان على رضا طیب و وحید بزرگى، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • حاجیانی، ابراهیم. (1390). مبانی، اصول و روش­های آینده­پژوهی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  • ساعد، نادر. (1388). تحلیل اجمالی گزارش دفاع 2010 آمریکا و پیامدهای آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر مطالعات دفاعی.
  • عباسی، محمد. (1391). ارزیابی روند ادراک تهدید ایالات متحده آمریکا علیه ج.ا.ایران، فصلنامه امنیت پژوهی، 11 (37): 134-117.
  • عباسی، محمد. و بابایی، حسین. (1394). ارزیابی مدیریت اطلاعات ملی از تهدیدات سالانه دولت آمریکا (2014-2010)، تهران: مرکز شهید صیاد شیرازی.
  • کالینز، جان ام. (1373). استراتژی بزرگ (اصول و رویه­ها)، ترجمه کورش بایندر، تهران: دفتر مطالعات سیاسى و بین‌المللى وزارت امور خارجه.
  • کلانتری، فتح­ا... (1395). مشخصات جنگ­های احتمالی آینده علیه ج.ا.ا. و راهبردهای مقابله با آن، فصلنامه راهبرد دفاعی، 14 (4): 131-103.
  • کوچکی، سجاد. (1390). تدوین راهبردهای دفاع همه جانبه برای مقابله با تهدیدات ناهمتراز در یک نبرد دریاپایه، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • کوردزمن، آنتونی. (1385). موازنه نظامی درخلیج فارس و خاورمیانه، ترجمه مرکز مطالعات و تحقیقات نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، تهران: سایه روشن.
  • مینایی، حسین. و ولی­وند زمانی، حسین. (1396). شناسایی فناوری رزم زمینی در نبرد آینده، فصلنامه آینده­پژوهی دفاعی، 2 (4): 33-7.
  • ویور، الی. (1380). امنیتی کردن و غیر امنیتی کردن، ترجمه مرادعلی صدوقی، فصلنامه فرهنگ و اندیشه، 1 (3 و 4): 193-167.

 

  • Adler, E. (1997). Imagined (security) communities: cognitive regions in international relations. Millennium, 26(2), 249-277.‏
  • Adler, E. (1998). A Framework for the Study of Security Communities. InSecurity Communities, edited by Emanuel Adler and Michael Barnett, 29–65.‏
  • Baran, Z. (2003). Why the U.S. needs to pay Attention to the South Caucasus, The National Interest, 24 September 2003.
  • Caraley, D. (Ed.). (2004). American Hegemony: Preventive War, Iraq, and Imposing Democracy. Academy of Political Science.‏
  • Coates, J. F. (1985). Foresight in federal government policy making. Futures Research Quarterly, 1(2), 29-53.‏
  • Dessler, D. (1989). What's at stake in the agent-structure debate?. International organization, 43(3), 441-473.‏
  • Gordon, T. J. (1994). Trend impact analysis, Futures Research Methodology. AC/UNU Millennium Project.‏
  • Gromadzki, G., Sushko, O., Vahl, M., Wolczuk, K., & Wolczuk, R. (2004). Ukraine and the EU after the Orange Revolution. CEPS Policy Brief, 60.‏
  • Hart, G. (2004). The Fourth Power: A Grand Strategy for the United States in the Twenty-First Century. Oxford University Press.‏
  • International Crisis Group (ICG). (2003). Georgia: What Now?, Brussels, Europe Report, 151 (3).
  • International Crisis Group. (2004). Georgia: Avoiding war south Ossetia, Tbilisi/Brussels (ICG), 26.
  • Kagan, R. (2006). It’s the Regime, Stupid, Washington Post, 29 Jan 2006.
  • Martin, B. R. (1995). Foresight in science and technology. Technology analysis & strategic management, 7(2), 139-168.‏
  • McCormick, G. H., & Fritz, L. (2009). The logic of warlord politics. Third World Quarterly, 30(1), 81-112.‏
  • Popper, R., & Miles, I. (2005). The FISTERA Delphi Future Challenges. Applications and Priorities for Socially Beneficial Information Society Technologies, Fistera report prepared by Prest, Manchester, UK.‏
  • Popper, R., & Miles, I. (2010). IST and Europe’s Objectives–a Survey of ExpertOpinion. Visions of the Future for IST, Challenges and bottlenecks Towards Lisbon, 87-101.‏
  • Popper, R., Keenan, M. & Butter, M. (2005). Mapping Foresight in Europe and other Regions of the World: The EFMN Annual Mapping Report 2005, Report prepiued by PREST-”NO to the European Commissions’ DG Research, Manchester, UK: The University of Manchester.
  • Reger, G. (2001). Technology foresight in companies: from an indicator to a network and process perspective. Technology Analysis & Strategic Management, 13(4), 533-553.‏
  • Schutt, R. (2006). Effective Nonviolent Action, Vernal Education Project, Papers, 2006.
  • U.S. Department of Defence. (2002). Georgia Train and Equip Program Begins, Press release, 29 April 2002.
  • Walt, S. M. (1985). Alliance formation and the balance of world power. International security, 9(4), 3-43.
  • Waver, O. (1995). Securitization and Desecuritization, In Ronnie.n Lipsclutz, (ed.), on Security, New York, Columbia University Press.
  • Zagare, F. C. & Marc Kilgour, D. (2000). Prefect Deterrance, Cambridge University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار