آمایش اقلیم دفاعی منطقه جنوب شرق کشور و اهمیت آن در سناریوهای طرحریزی عملیات‌های نظامی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه افسری امام علی (ع)

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

چکیده

آب وهوا یکی از مهم‌ترین عوامل جغرافیایی تأثیرگذار بر امور دفاعی و نظامی است. یکی از دغدغه‌های فرماندهان صحنه عملیات­های رزمی برای برنامه‌ریزی درازمدت آینده، آگاهی از تقویم اقلیم نظامی مناطق مختلف می‌باشد. منطقه جنوب شرق کشور به علت شرایط اقلیمی خاص مانند وقوع بادهای 120 روزه سیستان همراه با گردوخاک و محدودیت دید و نیز تأثیر توده هوای موسمی در فصل تابستان در برنامه­ریزی‌های نظامی حائز اهمیت است. در این پژوهش به منظور آمایش اقلیم دفاعی منطقه جنوب­شرق کشور، هفت ایستگاه که دارای دوره آماری بالای 30 سال بودند، انتخاب گردیده و داده‌های اقلیمی مربوط به پارامترهای مختلف از سازمان هواشناسی دریافت گردید. در ادامه بعد از مشخص کردن اهمیت هر یک از پارامترهای اقلیمی، وضعیت منطقه از لحاظ میزان مطلوبیت شرایط اقلیمی برای انجام عملیات‌های مختلف نظامی در زمان حال و نیز در افق چشم­انداز 1420 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج و سناریوهای حاصل از پژوهش نشان داد که کمترین مطلوبیت برای عملیات‌های نظامی در سطح منطقه مربوط به ماه‌های تیر و مرداد خواهد بود، در بین ایستگاه‌های مورد مطالعه نیز، کمترین مطلوبیت اقلیم نظامی مربوط به منطقه زابل و زهک می‌باشد. همچنین بیشترین مطلوبیت اقلیم نظامی در سطح منطقه مربوط به ماههای آبان، مهر و اسفند می‌باشد و در بین ایستگاه‌های استان نیز ایستگاه‌های چابهار و سراوان در این ماه‌ها از مطلوبیت اقلیم دفاعی بیشتری نسبت به بقیه برخوردار می‌باشند. در نهایت به منظور پیش بینی شرایط اقلیمی در زمان آینده، دو سناریو تحت عنوان "اقلیم نظامی سخت" و "دستکاری روند طبیعی اقلیم" مطرح گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The association of the defense climate in southeastern region of the country and its importance in the future development of military operations planning

نویسندگان [English]

  • Ali Hanafi 1
  • Kamel Moniri 2
1 Assistant Prof. in Imam Ali University
2 Faculty member of AJA Command and Staff University
چکیده [English]

Weather is one of the most important geographical factors affecting defense and military affairs. One of the concerns of combatant commanders at the scene for future long-term planning is to be aware of the military climate calendar in different regions. The southeastern region of the country is important due to its proximity to as well as specific climatic conditions such as the occurrence of 120-day Sistan winds with dust and visibility, and the impact of summer monsoon weather on military planning. In this study Seven stations with a statistical period of over 30 years were selected and climatic data on various parameters were obtained from the Meteorological Organization. Then, after determining the importance of each of the climatic parameters, the status of the area was studied in terms of the suitability of climatic conditions for various military operations at the present time as well as in the 1420 landscape. The results of the study showed that the least favorable months for military operations in the region will be June and August, while among the studied stations the least favorable is Zabul and Zakak stations Also the most favorable military climate in the region is in the months of November, October and March, among the stations of the province, Chabahar and Saravan stations in this month have more favorable climate than others. Finally, in order to predict future climate conditions, two scenarios were presented as "hard military climate" and "natural climate manipulation".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Military climatology
  • military operations
  • Military Climate Index
  • Climate Scenarios

مراجع

·     احمدی، محمود. (1385). بررسی و مطالعه شرایط اقلیمی مناسب برای پایگاه‌های نظامی ایران، رساله دکتری اقلیم‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
·     احمدی، محمود. و علیجانی، بهلول. (1386). تحلیل فضایی نقش اقلیم بر تجهیزات و ادوات نظامی در ایران، فصلنامه سرزمین، 4 (13): 40-27.
·     اخباری، محمد. و نامی، محمدحسن. (1388). جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران، تهران: انتشارات سازمان جغرافیای نیروهای مسلح.
·     پاینده، نصرالله. (1384). پهنه‌بندی دمای مؤثر در سطح کشور با تأکید بر جغرافیای نظامی، رساله دکتری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اصفهان.
·     پاینده، نصرالله. و زکی، غلامرضا. (1385). محاسبه دمای مؤثر با طراحی نرم‌افزار سلامت (مطالعة موردی محاسبه دمای مؤثر در130 ایستگاه سینوپتیکی کشور)، فصلنامه پژوهش­های جغرافیایی، 57: 91-73.
حاتمی، ایرج. و بهرام آبادی، بهروز. (1389). بررسی منابع آب در مناطق خشک و بیابانی و تأثیر آن بر نیروها و تجهیزات نظامی، فصلنامه علوم و فنون نظامی، 7 (19): 68-53.
·     حنفی، علی. ( 1394). آب و هواشناسی نظامی، تهران: انتشارات دافوس آجا، چاپ اول.
·     حنفی، علی. (1393). هواشناسی، تهران: انتشارات دانشگاه افسری امام علی (ع)، چاپ اول.
حنفی، علی. (1397). ارزیابی و پهنه­بندی آب و هواشناسی نظامی استان سیستان و بلوچستان بر اساس شاخص­های PET و MCI، فصلنامه مدیریت نظامی، 18 (7): 81-59.
حنفی، علی. و اصانلو، علی. (1397). ارزیابی و پهنه­بندی شاخص­های اقلیمی موثر در فعالیت نیروهای نظامی و انتظامی در مناطق مرزی ایران و افغانستان، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مرزی، 6 (2): 27-1.
·     حنفی، علی. و خوشحال دستجردی، جواد. (1393). ارزیابی و پهنه­بندی تقویم اقلیم نظامی مناطق مرزی همجوار با کشور عراق، فصلنامه مدیریت نظامی، 4 (54): 178-155.
·     حنفی، علی. و خوشحال دستجردی، جواد. (1394). ارزیابی نقش عناصر اقلیمی در فعالیت نیروهای نظامی با استفاده از شاخص دمای فیزیولوژیک در استان آذربایجان غربی، فصلنامه پژوهش­های مدیریت و فرماندهی نظامی، 13 (44):20-1.
·     حنفی، علی. و فخری، سیروس. (1393). تحلیل شاخص­های اقلیم دفاعی در نیمه غربی ایران، فصلنامه علوم و فنون نظامی، 10 (29): 46-25.
·     حنفی، علی.، اصانلو، علی. و امینی، داود. (1393). مطالعه تقویم آسایش اقلیمی فعالیت یگان­های نظامی و انتظامی (مطالعه موردی: استان هرمزگان)، فصلنامه علوم و فنون مرزی، 5 (1): 28-7.
حنفی، علی.، خوشحال دستجردی، جواد.، علیجانی، بهلول. و فخری، سیروس. (1393). ارزیابی و پهنه­بندی وضعیت اقلیم دفاعی نیمه غربی کشور با استفاده از شاخص اقلیم دفاعی، پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 6 (2): 56-27.
درویشی، رمضانعلی. (1378). بررسی دمای آسایش محور شاهرود-سمنان از دیدگاه نظامی، پایان‌نامه کارشناسی رشته جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.
·     شمس‌آبادی، حسین. (1375). کاربردهای نظامی اقلیم و ژئومورفولوژی محور نفوذی خانقین–قصرشیرین کرمانشاه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
·     صفوی، یحیی. (1378). اصول و مبانی جغرافیای نظامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین (ع).
·     علیجانی، بهلول. (1367). آب‌وهوا و برنامه‌ریزی فعالیت‌های نظامی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 118- 96.
·     کالینز، جان، ام. (1384). جغرافیایی نظامی (جغرافیای طبیعی)، ترجمه: محمدرضا آهنی و بهرام محسنی، تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین (ع).
·     لیپ‌شوتز، سیمور. (1367). تئوری و مسائل احتمالات، ترجمه عادل ارشقی، تهران: انتشارات نی، صص 228-225.
محمدنجار، سلیقه. (1385). مکانیزم­های بارش در جنوب­شرق کشور، مجله پژوهش­های جغرافیایی، 55: 14-1.
·     نقیب‌زاده، احمد. (1388). تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل، تهران: نشر قومس.
 
Collins, J. M. (1998). Military geography for professionals and the public. Potomac Books, Inc.
Crook, J. (2009). Climate analysis and long range forecasting of dust storms in Iraq. Naval Postgraduate School Monterey CA.‏
Galloway Gerald, E. (2004). Studies in military Geography and Geology. U.S. military. Academy. West point. New York.
LaJoie, M. R. (2006). The impacts of climate variations on military operations in the Horn of Africa. Naval Postgraduate School Monterey Ca Dept of Meteorology.‏
Montgomery, C. S. (2008). Climatic variations in tropical West African rainfall and the implications for military planners. Naval Postgraduate School Monterey Ca.‏
Moss, S. M. (2007). Long-range operational military forecasts for Afghanistan. Naval Postgraduate School Monterey Ca.‏

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار