سناریوهای پیش‌روی بانک‌ها و نهاد‌های مالی وابسته به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تحریم‌های نظام بانکی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

2 دانشیار مدیریت راهبردی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

3 استادیار آینده‌پژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

4 استادیار گروه مهندسی صنایع دانشگاه مالک اشتر

چکیده

اعمال تحریم­های گسترده علیـه ج.ا ایران، بانک‌ها و نهادهای مالی وابسته به نیروهای مسلح را بـا چـالش‌هـای جدی مواجه کرده است. بنابراین پاسخ بانک‌های وابسته نظامی در برابـر ایـن چالش‌ها دارای اهمیت بسزایی است. بنابراین در این پژوهش، نخست روندهای حاکم بر این بانک‌ها در عرصه­های مختلف از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان استخراج، سپس با برگزاری پنل خبرگان، 9 پیشران­ اصلی مشکلات و معضلات بانک‌های وابسته نظامی در دوران تحریم شناسایی شد. در مرحله بعد، پس از برگزاری دلفی در دو مرحله پی‌درپی، دو عدم قطعیت اصلی مسائل بانک‌های وابسته نظامی در پساتحریم شامل: 1) هزینه مبادلات مالی و مشکلات تکنولوژیکی؛ و 2) مشکلات ساختاری، استخراج شد. از ترکیب این دو پیشران با عدم قطعیت بالا، چهار سناریو بدست آمده است. این چهار سناریو عبارت‌اند از: الف) رفع بحران؛ ب) چالش نظام بانکی؛ ج) بحران بانکی؛ د) تعویق بحران. درمجموع با بررسی­ چهار سناریوی محتمل می­توان عنوان کرد؛ بانک‌های وابسته نظامی دارای مشکلات ساختاری ازجمله عدم رعایت استانداردهای بین­المللی، عدم تنوع ابزارهای مالی، و غیره می­باشند. بنابراین جهت حل مشکلات اساسی بانک‌های مذکور، توجه به الزامات سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی برنامه ششم که بر مؤلفه­های ساختاری نظام بانکی تأکید می­کند ضروری است. در نتیجه در این تحقیق مدل مفهومی بر اساس این سیاست‌های کلی برای اصلاح وضعیت بانک‌های وابسته نظامی در پساتحریم طراحی شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Scenarios for banks and financial institutions affiliated to the armed forces of the Islamic Republic of Iran In the face of sanctions on the banking system

نویسندگان [English]

  • Mahdi Gholizadeh Zavoshti 1
  • Safar Fazli 2
  • Einolah Keshavarz turk 3
  • Asghar Ebnerasoul 4
1 Phd student, Imam Khomeini University
2 Associate Professor of Future studies departmant, faculty of social sciences, IKIU
3 Asisstant of future studies departmant, faculty of social sciences, IKIU
4 Department of Industrial Engineering, Malek Ashtar University, Iran, Tehran
چکیده [English]

Establishing extensive sanctions against the Islamic Republic of Iran has put financial institutions and banks affiliated with the armed forces with serious challenges as one of the main pillars of the banking system and economic development of the country. The response of the banking system and the affiliated banks to these challenges is very important. As a result, recognizing these challenges and the importance of identifying challenges and finding a model for managing and confronting sanctions is one of the main questions of this research. Currently, due to the departure of the United States from Joint Comprehensive Plan of Action, the ambitious future and future of the European countries in this study are trying to highlight the status of financial institutions and banks affiliated with the armed forces of the Islamic Republic of Iran in the scenarios for reducing sanctions or intensifying sanctions. And a conceptual model for improving the status of military banks in a boycott. The expected objectives of this study are to identify the challenges of banks and financial institutions dependent on the armed forces in the scenarios for reducing or increasing sanctions, and solutions to these challenges, the questions that this research is responding to include:
1. What are the challenges that international sanctions relate to banks and financial institutions dependent on the armed forces?
2. How can the existing sanctions conditions be managed in banks and financial institutions dependent on the armed forces?

کلیدواژه‌ها [English]

  • military affiliated banks
  • sanctions
  • banking system reform
  • structural problems
  • Futures studies

مراجع

ابراهیمی، س.، راستاد، م. و مدنی­زاده، ع. (1395). بررسی عملکرد شتاب‌دهنده مالی در نقش بازارهای مالی در دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و اشتغال زادر آینده میان‌مدت. تهران: انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1391). نشریات و پژوهش‌ها، نشریات ادواری، خلاصه تحولات اقتصادی کشور.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (۱۳۹۱). خلاصه تحولات اقتصادی کشور.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1396). گزیده آمارهای اقتصادی، بخش پولی و بانکی.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1396). گزیده آمارهای اقتصادی، بخش تراز پرداخت‌ها.
پرهیزکاری، ع. و روحانی، ع. (1394). آسیب‌شناسی نظام بانکی، بررسی استقلال مقام ناظر از شبکه بانکی،مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
پژوهشکده پولی و بانکی. (1395). طرح پژوهشی ارزیابی وضعیت و چشم‌انداز بازارهای مالی.
حیدری، ح. و حیدری، ن. (1395). آسیب‌شناسی نظام بانکی 6. بررسی عملکرد سیاست‌گذار پولی و اعتباری در ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
رضایان، ا. و رضایان، ع. (1394). آینده­پژوهی بحران آب در ایران به­روش سناریو پردازی، مجله اکوهیدرولوژی، 3 (1).
شهبازی غیاثی، م. (1395). آسیب‌شناسی نظام بانکی 12. الگوها و مبانی نظری رابطه بانک و بنگاه و تحلیل آن در نظام بانکی ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
شهبازی غیاثی، م. کاشفی، م. و سروریان، ح. (1393). آسیب‌شناسی نظام بانکی10. تحلیل آمار عملکرد شبکه بانکی در تأمین مالی بنگاه‌ها و بخشهای اقتصادی،مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
شهبازی غیاثی، م. و ترابیفر، ه. (1395). آسیب­شناسی نظام بانکی 13. اصول و استانداردهای حاکمیت شرکتی در بانک‌ها، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
ظریف، م. و میرزایی، س. (1376). تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران، مجله سیاست خارجی،  1 (11).
عزیزنژاد، ص. (1390). بررسی آثار تحریم با تأکید بر نقل‌وانتقال ارز، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
غفاری­نژاد، ا. و رضایی، س. (1394). تحریم نظام بانکی، مرکز تحقیقات و برنامه‌ریزی استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
فرهمند معین، ح. (1397). موانع غیرتحریمی توسعه روابط بانکی ایران با سایر کشورها، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
کریمی­راد، ع. محمودزاده، ا.، و مدنی­زاده، ع. (1395). ردیابی فراز و فرود شاخص‌های فعالیت بخش واقعی در تأثیرپذیری از بخش مالی. در نقش بازارهای مالی در دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و اشتغال زادر آینده میان‌مدت. تهران: انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
مجاب، ر. (1395). سلامت بانکی و زمینه‌های رخداد بحران بانکی در اقتصاد ایران. در ارزیابی وضعیت و چشم‌انداز بازارهای مالی. تهران: موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
ملایی، ع. جلال، م. و عباسی، ه. (1393). بررسی ضرورت و امکان انعقاد پیمان دوجانبه، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
نجفی، ف. محمودزاده، ا. و عینیان، م. (1395). تحلیل جریان وجوه نقد بانک‌ها. در نقش بازارهای مالی در دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و اشتغال زادر آینده میان‌مدت. تهران: موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
·   نیلی، ف. و همکاران. (1394). نظام تأمین مالی در ایران، بررسی ساختار مالی بنگاه‌های اقتصادی، تهران: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران.
یوسفی دیندارلو، م. (1394). آسیب‌شناسی نظام بانکی 4. توقف و ورشکستگی بانکی،مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
 
Cornish, E. (2004). Futuring: The exploration of the future. World Future Society.
Godet, m. & Roubelat, f. (1996). Creating the future: the use and misuse of scenarios. Long range planning, 29 (2): 164–171.
Inayatullah, S. (2013). Futures Studies: Theories and Methods, World Futures Studies Federation.
Keneth, K. (2018). Iran Sanctions. Federation of American Scientists, Congressional Research Service.
Lynch, m. d. (2005). Developing a scenario-based training program.  Fbi law enforcement bulletin, 74 (10): 1–8.
Official Journal of the European Union. (2012). Council Decision, oncerning restrictive measures against Iran.
Schwartz, p. (1991). The art of the long view. Newyork: doubleday.
The Legal Information Institute. (2011). Imposition of Sanctions With Respect to the Financial Sector of IRAN, Section 1245, H.R.1540, 112th Congress of the USA.
Wendell, B. (1990). An Overview of Futures Studies, Yale Sociology, Yale University.
Yitzhak, G. & Yair, M. (2011). The Economic Impact of International Sanctions on Iran. The Eleventh Annual Herzliya Conference, the Institute for Policy and Strategy.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار