راهبردهای نظامی ارتقاء جایگاه ج.ا.ا در هندسه قدرت نظامی منطقه غرب آسیا

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی عالی جنگ، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

2 استادیار و عضو هیئت‌علمی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

3 استادیار امنیت ملی دانشگاه علوم و فنون فارابی

4 استادیار دانشکده علوم و فنون فارابی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، دست­یابی به راهبردهای نظامی ارتقاء جایگاه ج.ا.ا در هندسه قدرت نظامی منطقه غرب آسیا می­‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعه­‌ای بوده که با روش تحقیق موردی- زمینه‌­ای و با رویکرد آمیخته(کمی و کیفی) تهیه شده است. جامعه نمونه این پژوهش تعداد 50 نفر از خبرگان راهبردی حوزه­ نظامی هستند که به صورت هدفمند انتخاب شده‌­اند. در این پژوهش؛ روش گردآوری داده‌ها کتابخانه‌­ای و میدانی است و ابزار جمع آوری آن‌ها سوالات مصاحبه و پرسشنامه می‌­باشد. تجزیه و تحلیل داده­‌های این پژوهش با دو روش توصیفی(محاسبه میانگین، میانه، مد و نمای اطلاعات پژوهش) و استنباطی(استفاده از تکنیک تدوین راهبرد SWOT بهبود یافته) و رتبه‌­دهی فریدمن(برای اولویت‌‎­بندی راهبردها) انجام گرفته است. شایان توجه است که جمهوری اسلامی ایران در حوزه نظامیِ و در چارچوب قدرت دفاعی در منطقه موردنظر در حالت تدافعی است؛ بنابراین هم ضعف دارد و هم تهدید؛ لذا لازم است ج.ا.ا با انجام اقداماتی ازجمله: بومی­‌سازی دفاع و ساز و برگ و تجهیزات نظامی، استفاده از ظرفیت نقش‌­آفرینی در حوزه محور مقاومت، استفاده از توانایی قدرت نرم و هوشمند، تکیه بر اصل وحدت فرماندهی، استفاده از توان موشکی و پهپادی، عملیاتی نمودن تحقیقات علمی و دانشگاهی در حوزه نظامی، استفاده از فرصت اقبال مردمی منطقه از ایده‌‎­های ضداستکباری انقلاب اسلامی، تدوین اقتصاد دفاعی و دور شدن از وابستگی به اقتصاد دولتی به منظور  حفاظت از اهداف متعدد حیاتی (نظامی، اقتصادی و ...) در ابعاد وسیع سرزمینی و استفاده از ظرفیت بسیج و مردمی نمودن دفاع، نسبت به ارتقاء جایگاه نظامی خود در منطقه اقدام نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Military strategies to promote the position of the Islamic Republic of Iran in the geometry of military power in the West Asian region

نویسندگان [English]

  • Mohammad Pourtaghi 1
  • Mohsen Moradian 2
  • Reza Karami 3
  • Hamid reza Nadi 4
1 PhD student, AJA Command & Staff University, Tehran. Iran.
2 Assistant Prof. & Faculty Member of Supreme National Defense University and Strategic Research, Tehran, Iran
3 Assistant Prof. In National Security, Farabi University, Tehran, Iran
4 Assistant Prof. In National Security, Farabi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this research activity was to achieve military defense strategies to improve the position of the Islamic Republic of Iran in the geometry of military power in the West Asian region, which we have discussed in the following summary. This research is of applied-development type which has been prepared by case-based research method and with a mixed approach (quantitative and qualitative). The sample population of this study is 50 military experts in the field of strategy who have been purposefully selected. In this research; the method of data collection is library and field and their measurement tools are interview questions and questionnaires. Data analysis of this study was done by two methods: descriptive (calculation of mean, median, extent and appearance of research information) and inferential (using improved Swot strategy) and Friedman ranking (to prioritize strategies). It is eminent that the Islamic Republic of Iran is in a defensive position in the military field and within the framework of defense power in the region; So it has both weaknesses and threats; therefore, it should seek to minimize the losses caused by its threats and weaknesses by making fundamental changes in the process of military activities, merging several organizations with each other, and etc.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International System
  • Defensive power
  • Strategic Studies
  • اعرابی، سیدمحمد. (1385). الگوهای مناسب در یکپارچه سازی مدل­های مدیریت استراتژیک و تأمین اهداف سند چشم­انداز، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، 7(28): 126-121.
  • بلوچی، حیدرعلی.(1387). روش­های محاسبه­ی هزینه­های دفاعی کشور، فصلنامه راهبرد دفاعی، 6(23): 88-81.
  • پرهیزکار، محمدمهدی و آقاجانی­افروزی، علی‌اکبر.(1390). روش‌شناسی تحقیق پیشرفته در مدیریت با رویکرد کاربردی، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  • پوستین­چی، زهره و متقی، ابراهیم.(1398). امنتیت منطقه­ای در شرایط آشوب؛ دولت قوی یا منطقه قوی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی.
  • حسن بیگی، ابراهیم. (1390). مدیریت راهبردی، چاپ دوم، تهران: سمت.
  • خندان، سیدعلی­اصغر. (1399). منطق کاربردی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات سمت.
  • دانش­آشتیانی، محمدباقر.(1388). الگوی طرحریزی راهبرد دفاعی- امنیتی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • زرقانی، سیدهادی. (1391). سنجش و رتبه­بندی قدرت ملی کشورها در جهان اسلام، مطالعات جهان اسلام، 1(2): 116-111.
  • سپهری، محمد. (1400). تدوین راهبردهای دفاع سایبری کشور در برابر تهدیدهای آتی دشمن در افق چشم انداز 1405، فصلنامه آینده پژوهی دفاعی، 6(23): 176-153.
  • متقی، ابراهیم. (1391). بررسی عناصر موثر بر استراتژی دفاعی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس.
  • مرادیان، محسن. (1397). قدرت ملی (چارچوبی نوین برای سنجش و تحلیل)، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • نظری، علی­اشرف. (1390). چرخش در مفهوم قدرت، تصور فوکویی و پسافوکویی از قدرت، فصلنامه سیاست،41(3): 358-341.
  • وحیدی، احمد. (1390). دکترین دفاعی ایران، بصیرت دفاع، 3(25): 42-36.
  • هندیس، باری. (1396). گفتارهای قدرت از هابز تا فوکو، مصطفی یونسی، چاپ اول، تهران: انتشارات شیرازه کتاب ما.
  • A, Hashem. (2001). The State, Society and the Evolution of warfare in the Middle East, Washington, tudies, vol.24, No.2.
  • Bachrach, P. and M.S. Baratz. (1970). "Two Faces of Power, Amer Review, No. 56, pp. 947-52.
  • Chipman, Jahn. (2013). The Military Balance, London
  • Dahl, Robert A. (1963). Modern Political Analysis, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
  • Eliont, Cohen. (1998). Israels Revolution in SecurityAffirs, survival, vol.40, No.l. Spring1998, p.54
  • Giddens, Antony. (1987). Social Theory and Modern Sociology, Cambridge: Polity Press
  • Glassnert, Martin Ira. (1993). Political Geography, New York, John Wiley & sons Inc.
  • Goldstein, Joshua S. (1999). International Relations, New York. Longman.
  • Goldstein, Joshua s. (1999). International Rilations. Newyork. Longman.
  • Healey, P. (2001). Managing European Technology: Defense and Competitiveness Issues (METDAC). European Community.
  • Issac, Jeffery. (1992). Conceptions of power. In Maryd Hawkesworth and Maurice Kogan Mauric. Encyclopedia of Government and Politics, London and new yord: Routledge.
  • Kitab, Mahal. (1986). Goe-Stratgic. New Delhi. Shiva Tosh Das.
  • H. (1964). One-Dimensional Man. London. Routledge and Kegan Pau.
  • (2001). The concept of Security: Should it be redefined? Journal of Strategic Studies. 24(2): 13-42.
  • Mintezberg H; I. Lample. (1998). Strategy Safari. Prentice Hall.
  • Talcott. (1951). The Social System. New York. Free.
  • Bertrand (1986). The Forms of Power. in Steven Lukes (ed). Power. Oxford.
  • Stanley Andy. (1999). Visioneering. Georgia USA- Multnomah publishers Inc.
  • Tellis, Ashley; j.Janice Bially. (2000). Meauring national Power in the Postindustrial Age, rand Corp. p. 12.

Websters. (1986). Third New International Dictionary. Merriam Webster Inc. USA. P. 1778-9.