آینده‌پژوهی تحولات سیاسی- امنیتی سوریه در ارتباط با محور مقاومت به روش سناریونویسی و نقش آن بر مأموریت‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری رشته امنیت بین الملل، دانشگاه فارابی، تهران، ایران.

3 دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه فارابی، تهران، ایران

چکیده

با گذشت یک دهه بحران در سوریه، به دلیل تعدد بازیگران و تعارض منافع آنها، آینده سیاسی این کشور در هاله­‌ای از ابهام است. پژوهش حاضر با هدف آینده‌پژوهی تحولات سیاسی امنیتی سوریه در ارتباط با محور مقاومت به روش سناریونویسی و نقش آن بر مأموریت­‌های آجا در پی پاسخ به این سوأل است که آینده‌پژوهی تحولات سیاسی- امنیتی سوریه چگونه است و این تحولات چه نقشی بر مأموریت­‌های آجا دارد؟ در این پژوهش جامعه آماری40 نفر می‌­باشد بنابراین با توجه به ویژگی­‌های جامعه آماری و محدود بودن آن، جامعه آماری به­‌صورت تمام شمار مورد پرسش قرار گرفت. سپس با استفاده از آمار استنباطی و استدلالی داده‌­های حاصل از مصاحبه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با استفاده از الگوی آینده­‌پژوهی علمی و طی مراحل 8 گانه سناریو نویسی شوارتز (شناسایی بازیگران، فاکتورهای کلیدی، پیشران‌ها، عدم قطعیت­‌ها، اولویت‌بندی و انتخاب شاخص) نسبت به آینده‌پژوهی تحولات سوریه و چشم­‌انداز آن در افق 2030 اقدام گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سناریوهای سوریه با مقاومت، بی‌مقاومت، در مقاومت و بر مقاومت سناریوهای احتمالی تحولات سوریه می‌­باشند. سوریه در ­مقاومت به عنوان سناریوی محتمل در کوتاه‌مدت، سوریه بی­‌مقاومت محتمل­‌ترین سناریو در افق 2030 و سوریه با مقاومت سناریوی مطلوب­ ج.ا.ا تشخیص داده شد. همچنین آجا براساس اصل 143 قانون اساسی مأموریت حفظ تمامیت ارضی، استقلال و حفظ نظام مقدس ج.ا.ا را بر عهده دارد، لذا تحقق هر یک از سناریوهای مذکور به ­نوعی بر مأموریت­‌های آجا در دفاع سرزمینی، فراسرزمینی و بازدارندگی دفاعی اثر ­گذارست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Future research of political-security developments in Syria in relation to the axis of resistance by script writing method and its role on the missions of the army of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Porya Azarang 1
  • Ahmad Alivand 2
  • Rashid Khalafzadeh 3
1 Faculty Member of AJA Command & Staff University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Student, In International Security, Tehran, Iran, Farabi univercity
3 Ph.D. in Geopolitics, Farabi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

After a decade of crisis in Syria, the political future of this country is in a state of ambiguity due to the multiplicity of actors and the conflict of their interests. The present study aims to study the future of political and security developments in Syria in relation to the axis of resistance through scriptwriting and its role on AJA missions. Where are you? In this study, the statistical population is 40 people. Therefore, due to the characteristics of the statistical population and its limitation, the statistical population was questioned in full. Then, the data obtained from the interview were analyzed using inferential and reasoning statistics, and using the scientific research future model (GBN) and during the eight stages of Schwartz screenwriting (identification of actors, key factors, drivers, lack of Certainties, prioritization and selection of indicators) to study the future of developments in Syria and its prospects in 2030. The results of the research show that the Syrian scenarios with resistance, non-resistance, resistance and resistance are possible scenarios of Syrian developments. Syria in "Resistance" as a possible scenario in the short term, Syria as "resistance" was identified as the most likely scenario in the horizon of 2030 and Syria with resistance as a favorable scenario of the Islamic Republic of Iran. Also, according to Article 143 of the Constitution, AJA has the mission of preserving the territorial integrity, independence and preservation of the sacred system of the Islamic Republic of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Futurology
  • Political-security developments in Syria
  • Mission Aja
  • آذر، عادل. و رجب زاده، علی. (1393). تصمیم گیری کاربردی ( رویکرد MADM)، تهران: انتشارات نگاه دانش.
  • اسماعیلی، علی. (1399). موازنه تهدید در خاورمیانه از یازده سپتامبر تا بهار عربی، مجله پژوهشنامه بین المللی سیاست ایرانی، 8 (27): 43-67.
  • پدرام، عبدالرحیم و زالی، سلمان. (1397). ا لگویی نوین برای سناریونویسی در موضوعات راهبردی (مورد مطالعه سناریوهای آینده بحران سوریه). مجله پژوهش­های راهبردی سیاست، 17(67): 22-44.
  • چرمک، توماس. (۱۳۹۴). برنامه ریزی سناریویی در سازمان‌ها: چگونگی خلق، به کار گیری و ارزیابی سناریوها، ترجمه مسعود منزوی، تهران: مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، چاپ اول.
  • حاجیانی، ابراهیم و قصاع، محمود. (1392). آینده و سناریو نگاری، طبقه­بندی روش­ها و دسته­بندی سناریوها، مجله راهبرد اجتماعی-فرهنگی. 2 (8): 87-109.
  • حیدری، مهدیه و نورمحمدی، مرتضی. (1399). واکاوی پیامدهای ورشکستی دولت سوریه بر امنیت ایران، مجله سیاست و روابط بین الملل، 2(7): 2-21.
  • زمردی، ابناجی؛ زهرا، حاجی یوسفی و امیر، محمد. (1400). ژئوپلیتیک انرژی و مداخله روسیه در سوریه، مجله ژئوپلیتیک. 15(58): 63-82.
  • سعیدی، آرش. (1395). آینده بشاراسد، نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت آن بر ج.ا.ا، دانشگاه یزد.
  • شفیعی سیف آبادی، محسن. (1400). سپاه قدس و گذر از امنیت جمعی به دفاع جمعی در بحران سوریه، مجله پژوهش‌های حفاظتی و امنیتی، 12(35): 98-119.
  • شهریاری، علی محمد؛ حکمتیان، هادی و اسمعیلی، علی. (1399). نقش حزب الله لبنان در راهبرد دفاعی سوریه، مجله پژوهش‌های روابط بین الملل، 3(10): 102-128.
  • شوارتز، پیتر. (1390). هنر دورنگری: برنامه ریزی برای آینده در دنیایی با عدم قطعیت، تهران: مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، چاپ اول.
  • عباسی، محمود. (1399). نوع شناسی کنش ج.ا ایران در بحران سوریه، مجله مطالعات راهبردی جهان اسلام، 2 (21): 83- 106.
  • علی­پور، جواد. (1396). آینده­پژوهی بحران سیاسی سوریه بر پایه سناریونویسی، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 4 (7): 231- 261.
  • فخری، سید مسعود و صحرایی اردکانی، حسین. (1399). بررسی حمایت های ایران به سوریه از طریق قاعده مقابله به مثل، مجله مطالعات نوین در علوم انسانی. 11(33): 81-99.
  • قلم بر، محمدامین؛ مقیمی، سیدمحمد و ثقفی، فاطمه. (1396). طراحی ماتریس جذابیت مداخله (مطالعه موردی: تحلیل بازیگران مداخله گر در سوریه). مجله آینده پژوهی دفاعی، 3(7): 45-66.
  • قیه‏باشی، احمدرضا؛ پورعزت، علی اصغر و سرمست، بهرام. (1396). ارائه چارچوبی برای مطالعه شگفتی سازهای نظامی دفاعی پیش روی ج.ا. ایران. مجله آینده پژوهی دفاعی، 1(4): 64-85.
  • کمالی گوگی، محمد. (1399). واگرای ملی‎گرایی عربی در سوریه و نسبیت آن با تفکر مقاومت، مجله مطالعات راهبردی جهان اسلام، 21(84): 127-149.
  • محبوب زمانی، حبیب و شیرودی، مرتضی. (1398). نقش عوامل ژئوپلیتیکی در بحران نوسازی سوریه 2011-2018، مجله مطالعات بیداری اسلامی. 6(23): 3-19.
  • محمدیان، مهدی. (1399). راهبرد بهینه ج.ا.ایران در فرایند دولت ملت سازی سوریه با استفاده از روش دانا، مجله مطالعات راهبردی، 25(89): 49-68.
  • مرادیان، محسن. (1389). مبانی نظری امنیت، تهران: دانشکده علوم و فنون فارابی.
  • مهدوی جو، محمود؛ اسدبیگی، اردشیر و بهنیافر، ابوالفضل. (1399). بررسی تأثیر جغرافیای فرهنگی بر امنیت سوریه، مجله مدیریت پژوهش های دفاعی، 23(89): 5-23.
  • موسوی، سیده سارا؛ غفاری، مسعود و شریعتی، شهروز. (1400). پیامدهای ژئوپلتیکی گسترش همکاری­های چین و ترکیه بر جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی اتصال دو پروژه کریدور میانی و کمربند و راه)، فصلنامه ژئوپلیتیک، 17(64): 34-55.
  • نجات، سیدعلی. (1396). بحران سوریه و بازیگران منطقه­ای. تهران: ابرار معاصر.

نیاکوئی، امیر؛ پیرمحمدی، سعید. (1399). گذر از دولت به شبه دولت در عراق و سوریه پس از بیداری عربی (2011- 218)، مجله دولت پژوهی. 5 (17): 88-107.