سناریوهای محتمل عملیات روانی علیه سرمایه‌های انسانی آجا

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران

2 استادیار گروه مدیریت دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران

3 دکتری مدیریت راهبردی، تهران، ایران

چکیده

فرماندهی معظم و معزز کل قوا (مدظله‌العالی) برنامه‌های استکبار جهانی علیه ملت ایران را در سه جمله خلاصه نموده‌­اند اول: جنگ روانی، دوم: جنگ اقتصادی و سوم: مقابله با پیشرفت و اقتدار علمی؛ بر همین اساس هدف این مطالعه تدوین سناریوهای محتمل عملیات روانی دشمن علیه سرمایه‌­های انسانی آجا می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش جزء تحقیقات اکتشافی آینده‌پژوهانه است که به روش سناریونویسی انجام‌ شده است. در این پژوهش با استفاده از مرور ادبیات و جلسات خبرگی، داده­‌های اولیه گردآوری ‌شده‌اند. با بهره­‌گیری از خبرگی صاحب‌نظران از میان انبوهی از عوامل و پیشران­‌های مؤثر بر عملیات روانی علیه آجا؛ شناسایی و چارچوب سناریوها تبیین شده است. جامعه آماری تحقیق یک گروه راهبری به استعداد 10 نفر و یک گروه کارشناسی به استعداد 6 نفر در تدوین سناریوها همکاری نموده‌اند. با استفاده از چارچوب الگوی پیتر شوارتز و روش­‌های کمی‌سازی رولاند برگر، بر اساس رتبه­‌بندی عوامل کلیدی و پیشران‌­های شناسایی‌شده بر اساس اهمیت و عدم قطعیت توسط خبرگان در نهایت دو عامل انسجام میان ارتش و نیروهای مسلح (ستاد کل، سپاه، ناجا و وزارت دفاع)، ایجاد خلل و تردید در باورهای دینی، انقلابی و ملی (هویت­‌زدایی) رتبه بالاتری به دست آوردند که با قرارگیری در محورهای یک ماتریس، مبنای شکل­‌گیری چهار سناریو با عناوین؛ تفرقه‌افکنی، شکست اراده، جذب و استحاله و فریب و فتنه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Possible scenarios of psychological operations against the human resources of the Army of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Farhadi 1
  • Majid Yusefi 2
  • Mahmood Sheikh Hassani 3
1 Assistant Prof. Shahid Sattari University of Aviation Science and Technology, Tehran, Iran
2 Assistant Prof. Shahid Sattari University of Aviation Science and Technology, Tehran, Iran
3 Ph.D. in Strategic Management, Tehran. Iran
چکیده [English]

The Supreme Leader, Ayatollah Khamenei (as), has summarized the plans of global arrogance against the Iranian nation in three sentences: first: psychological warfare, second: economic warfare, and third: countering scientific progress and authority; Accordingly, the purpose of this study is to formulate possible scenarios of enemy psychological operations against human capital. The present research is an applied research in terms of purpose and a part of future exploratory research in terms of method, which has been done by screenwriting method. In this study, preliminary data were collected using literature review and expert meetings. Utilizing the expertise of experts from among the multitude of factors and impulses affecting psychological operations against AJA; Identification and framework of scenarios are explained. The statistical population of the study was a leadership group of 10 talented people and a group of experts with a talented 6 people collaborated in developing the scenarios. Using Peter Schwartz's model framework and Roland Berger quantification methods, based on the ranking of key factors and drivers identified based on importance and uncertainty by experts, finally two factors of cohesion between the army and the armed forces (General Staff, IRGC) , NAJA and the Ministry of Defense), creating disruption in religious, revolutionary and national beliefs (de-identification) gained a higher rank, which, being placed in the axes of a matrix, formed the basis for the formation of four scenarios with the titles; Divisiveness, defeat of will, absorption and transformation, deception and sedition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scenario
  • Psychological operations
  • Human capital
  • Cohesion
  • De-identification
  • اصلانیان، مهران. و کرامت زاده، عبدالحمید. (1398). برنامه‌ریزی راهبردی سناریو محور، تهران: انتشارات موسسه آموزشی و صنایع دفاعی.
  • افتخاری، اصغر. و ذوالفقاری، مهدی. (1393). الگوی مدرن عملیات روانی امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مجلس و راهبرد، 21(78).
  • پارسا، کیانه. (1394). عملیات روانی جنگ نرم در عصر اطلاعات، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد در قرن 21، 12 اسفندماه 1394.
  • پدرام، عبدالرحیم. و پناهی، فائزه. (1400). سناریوهای انتخابات ریاست جمهوری 1400 جمهوری اسلامی ایران از منظر امنیت ملی. آینده‌پژوهی دفاعی، 6(20): 7-31.
  • پورآزادی، رضا. (1387). استراتژی عملیات روانی ارتش ج.ا.ا با توجه به پیامدهای حاصل از جریان آزاد اطلاعات، رساله دکتری.
  • پوریانی، جابر. و چشمه نور، مرتضی. (1393). عملیات روانی (ویژه دوره تکمیل تخصصی کارکنان نهاجا) ، تهران: چاپخانه نهاجا.
  • ثقفی، محمد. (1383). به‌کارگیری شیوه‌های مختلف جنگ روانی به‌منظور افزایش میزان موفقیت در نبردهای آتی، تهران؛ دفتر پژوهش و مطالعات راهبردی نزاجا.
  • حاتمی، امیر. (1382). بررسی نقش و جایگاه عملیات روانی در آجا، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد.
  • خامنه­ای، سید علی. (1399). مجموعه بیانات، قابل‌دسترسی در:Khamenei.ir .
  • سلیمانی، عباس.، پور عزت، علی‌اصغر. و اسماعیلی گیوی، محمدرضا. (1399). تصویرپردازی از آینده سازمان تأمین اجتماعی ایران از طریق سناریو پردازی. آینده‌پژوهی دفاعی، 5(17): 93-117.
  • سمیعی اصفهانی، علیرضا. و فتحی مظفری، عبدالرضا. (1391). راهبرها و راهکارهای رسانه زمینه‌ساز در مواجهه با جنگ نرم، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، 15(57).
  • صالح، ذاکر. (1385). بررسی و تدوین تاریخچه جنگ روانی در دوران دفاع مقدس، تهران؛ معاونت فرهنگی ستاد کل ن.م.
  • عنایتی، لطفعلی. (1383). بررسی جایگاه و ساختار مدیریت عملیات روانی در آجا، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد.
  • فرهادی، علی. (1396). سناریوهای نفوذ نرم دشمن در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران. آینده‌پژوهی دفاعی، 2(5): 111-140.
  • مردوخی، بایزید. (1395). روش‌شناسی آینده‌نگری، تهران: نشر نی، تهران.
  • میرسمیعی، سید محمد. (1391). اصول و مبانی پدافند غیرعامل، تهران؛ انتشارات دفتر مطالعات راهبردی نهاجا.
  • میرسمیعی، سید محمد.، چشمه نور، مرتضی. و پوریانی، جابر. (1395). ماهیت نبرد تفکرها، تهران؛ انتشارات پشتیبان.
  • نصیرزاده، عزیز و همکاران. (1396). سناریوهای راهبردی صحنه‌های آینده ج.ا.ا در افق 1404، پروژه تحقیقاتی مرکز مطالعات راهبردی آجا.
  • Christia,F. Dekeyser, E. Knox, D, (2016). To Karbala: Surveying Religious Shi’a from Iran and Iraq, Massachusetts Institute of Technology.
  • Ksenija, K. Sharon, P. Dale, W. & Fiona, C. H. (2018). Future Scenarios for Fast-moving Consumer Goods in a Circular Economy. Published by Elsevier futures, 1-15.

Pourezzat, A. S. Moghadam, M. H. Sani jlal, M. & Taheriattar, G. (2018).The Future of Governance in Iran. Emerald Publishing, 175-89.