ارائه مدل راهبردی سرریز فناوری‌های دفاعی به کسب‌وکارهای تجاری

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت صنعتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

3 استادیار گروه مدیریت صنعتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

4 استاد دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه مالک اشتر، تهران، ایران

چکیده

بسیاری از فناوری‌هایی که در بخش دفاعی طراحی‌شده‌اند، می‌توانند در کسب‌وکارهای تجاری نیز کاربرد داشته باشند. سرریز فناوری‌های دفاعی به کسب‌وکارهای تجاری پیامدهای مثبت فراوانی در سطوح ملی، تجاری و دفاعی دارد. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر سرریز فناوری‌های دفاعی به کسب‌وکارهای تجاری در قالب یک مدل است. پژوهش از نوع آمیخته (کیفی-کمی) می‌باشد. نمونه آماری پژوهش در بخش کیفی، 17 نفر از خبرگان حوزه‌های دفاعی و کسب‌وکارهای تجاری کشور می‌باشند که با روش گلولهبرفی و تا زمان اشباع نظری انتخاب‌شده‌اند. نمونه آماری در بخش کمی، 177 نفر از مدیران و کارشناسان این دو حوزه می‌باشد که به روش نمونه‌گیری هدفمند و در دسترس انتخاب گردیدند. جهت شناسایی عوامل مؤثر، از رویکرد مبتنی بر نظریه دادهبنیاد و نرم‌افزار MAXQDA2020 استفاده‌شده و در نهایت اعتبارسنجی مدل به‌دست‌آمده، با تحلیل عاملی و نرم‌افزار  3-SMART PLS انجام گرفته است. با توجه به یافته‌های پژوهش در بخش کیفی، 148 کد در قالب 7 مقوله شناسایی گردید و پس از تحلیل عاملی تأییدی، 5 کد حذف و مدل نهایی پژوهش با 143 کد و 7 مقوله تائید شد. نتایج حاصل از نظریه دادهبنیاد در خصوص فراوانی و اهمیت مضامین و مقولات سرریز فناوری‌های دفاعی به کسب‌وکارهای تجاری، نشان‌دهنده آن است که به ترتیب سیاست‌ها و مقررات، عوامل ارتباط بین بخش‌های دفاعی و تجاری، توانمندی فناورانه، عوامل محیطی، عوامل اجتماعی– فرهنگی، عوامل اقتصادی و مالی، ویژگی‌های فناوری بیشترین اهمیت را دارا هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Providing a strategic model of military technology spillover to civilian

نویسندگان [English]

  • Forough Farahani Far 1
  • Abbas Khamseh 2
  • Mehrdad Hosseini Shakib 3
  • Reza Hosnavi Atashgah 4
1 Ph.D. Student, in Department of Technology Management, Faculty of Management and Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Prof. Department of Industrial Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
3 Assistant Prof, Department of Industrial Management, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
4 Professor, Faculty of Industrial Engineering, Malek Ashtar University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Many technologies designed in the military sector can be used in civilian sector as well. The spillover of military technologies to civil has many positive consequences at the national, commercial and defense levels. The purpose of this study is to identify the factors affecting the spillover of military technologies to civilian via a model. The research is of mixed type (qualitative-quantitative). The statistical sample of the research in the qualitative section is 17 experts in the field of defense and commercial businesses in the country who have been selected by the method of snowball until theoretical saturation. The statistical sample in the quantitative section is 177 managers and experts in these two fields who were selected by purposive and available sampling. In order to identify the effective factors, the approach based on grounded theory and software MAXQDA-2020 was used and finally the validation of the obtained model was performed by factor analysis and software SMART PLS-3. According to the research findings in the qualitative section, 148 codes were identified in the form of 7 categories and after confirmatory factor analysis, 5 codes were deleted and the final research model was approved with 143 codes and 7 categories. The results of grounded theory regarding the frequency and importance of categories of military technology spillover to civilian, show that policies and regulations, communication factors between military and civil sectors, technological capability, environmental factors, socio-cultural factors, economic and financial factors, and technological features are the most important.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technology
  • Technology Spillover
  • Military Technologies
  • Civilian
  • Mixed Approach

مراجع

  • احمدآبادی، محمدحسن.، کرامتی، محمدعلی. و سهرابی، طهمورث. (1399). الگوی نمایانگر معیارهای اصلی انتخاب استراتژی فناوری آینده‌‎نگر در صنایع پیشرفته هوافضا، فصلنامه آینده‌پژوهی دفاعی، 5(18)، 141-168.
  • اسماعیلی،حمید. و بالایی، حمید. (1392). الگوی راهبردی تأمین امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران در قوانین برنامه توسعه اقتصادی-سیاسی-فرهنگی، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست،2(5)، 43-75.
  • بازرگان­هرندی، عباس. (1387). روش تحقیق آمیخته: رویکردی برتر برای مطالعات مدیریت، فصلنامه دانش مدیریت،12(81).
  • بهمنی، مجتبی.، جمشیدنژاد، آرش. و جنابی، امید. (1394). تحلیل فضایی سرریزهای فناوری در کشورهای منتخب آسیایی، فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، 3(3)، 125-105.
  • پورعابدی، محمدرضا. (1395). طراحی مدل چیره‌دستی در سازمان‌های فن­آورانه بر مبنای نظریه‌سازی داده بنیاد ( مطالعه مورد: جهاد دانشگاهی)، مجله مدیریت دولتی، 8 (33): 33-54.
  • خادم، مهیار.، رضوی، محمدرضا. و موسوی جهرمی، یگانه سادات. (1394). بررسی عوامل شکل‌گیری سرریزهای فناورانه حاصل از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در مناطق آزاد ایران، فصلنامه علمی مدیریت نوآوری، 4(3)، 23-46.
  • خدرویسی، حسین.، رنگریز، حسن.، صلواتی، عادل. و سلطان پناه، هیرش. (1398). شناسایی و بررسی مدل عملکرد سازمانی تحول‌آفرین، فصلنامه مدیریت نوآوری در سازمان‌های دفاعی، 2(3): 166-143.
  • خمسه، عباس. و رجبی، مهدی. (1396). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل راهبردی مؤثر بر برون‌سپاری پروژه‌های R&D در صنایع دفاعی با رویکرد آینده‌پژوهی، مجله علمی پژوهشیآینده‌پژوهی دفاعی، (4)2، 86-63.
  • خوبرو، محمدتقی.، رحمتی، محمدحسین.، الوانی، سیدمهدی. و جندقی، غلامرضا. (1397). مدل‌سازی و تدوین خط‌مشی دومنظوره سازی صنعت دفاعی: رویکردی آمیخته، فصلنامه علمی پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 24(70)، 117-143.
  • دانایی‌فرد، حسن.، الوانی، سید مهدی. و آذر، عادل. (1386). روش شناسایی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. انتشارات صفار، تهران.
  • سلیم، علی.، رضوی، محمدرضا.، رادفر، رضا.، غفاری، فرهاد. و افشاری مفرد، مسعود. (1397). بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرریز فناوری به شرکت‌های سرمایه‌پذیر ایرانی. فصلنامه علمی پژوهشی سیاست علم و فناوری، 10(2)، 47-56.
  • شافعی،سیما.، زارع مهرجردی، محمدرضا. و مهرابی، حسین. (1395). بررسی اثر سرریزهای فناوری بر رشد تولید سبز کشورهای منتخب در حال توسعه قاره آسیا، فصلنامه اقتصاد کشاورزی، 10(3)، 175-193.
  • شماعی­کوپائی،میلاد. و اسمعیلی­گیوی،محمد رضا. (1393). مدل پارادایمی مدیریت جهادی با استفاده از نظریه داده بنیاد، چشم انداز مدیریت دولتی، (3)5، 128-109.
  • صف‌آرا، کلثوم. (1394). تأثیر فناوری بر توسعه اقتصادی،هشتمین کنفرانس ملی و دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش، تهران، موسسه اطلاع‌رسانی نفت، گاز و پتروشیمی.
  • فرتوک­زاده، حمیدرضا. و وزیری، جواد.( 1388). شایستگی دستیابی به سامانه‌های دفاعی؛ یک نظریه داده بنیان ، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست علم و فناوری، 2(2): 77-96.
  • فرتوک­زاده، حمیدرضا. و وزیری، جواد.(1391). الگوی توسعه صنعت و فناوری در ایران: هسته‌های کوچک – شبکه‌های بزرگ؛ درس‌هایی از صنایع دفاعی و الگوسازى براى صنعت نفت، فصلنامه بهبود مدیریت،6(17): 60-97.
  • مختارزاده، نیما. و کیانی بختیاری، ابوالفضل. (1393) سیاست‌گذاری‌های صنعتی در برخی از کشورهای جهان و ایران، نشریه نشاء علم سال، 5(1):22-29.
  • وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت طرح و برنامه. (1396). برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت.
  • Acosta, M., Coronado, D., Ferrandiz, E., Marin, M. R., & Moreno, P. J. (2018). Patents and dual-use technology: An empirical study of the world's largest defence companies. Defence and Peace Economics. 29(7). 821-839.
  • Acosta, M., Coronado, D., Ferrándiz, E., Marín, M. R., & Moreno, P. J. (2020). Civil–Military Patents and Technological Knowledge Flows Into the Leading Defense Firms. Armed Forces & Society. 46(3) 454-474.‏
  • Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. (2nd edition).
  • Evron, Y. (2021). China's Military-Civil Fusion and Military Procurement. Asia Policy. 28(1) 25-44‏.
  • Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E., Tatham, R. (2006). Multivariate Analysis (6th ed.), New Jersey: Pearson Education Inc.
  • Kollias, C., & Paleologou, S. M. (2019). Military spending, economic growth and investment: a disaggregated analysis by income group. Empirical Economics. 56(3)935-
  • Lee, B. K., & Sohn, S. Y. (2017). Exploring the effect of dual use on the value of military technology patents based on the renewal decision. Scientometrics. 112(3) 1203-1227‏.
  • Lee, J. (2001), A Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP Adoption and Use, Unpublished Doctoral Dissertation. University of Nebreska. In Proquest UMI Database.
  • Martins, B. O., & Ahmad, N. (2020). The security politics of innovation: Dual-use technology in the EU’s security research programme. In Emerging Security Technologies and EU Governance (pp. 58-73). Routledge.‏
  • Miller, S., & Selgelid, M. J. (2007). Ethical and philosophical consideration of the dual-use dilemma in the biological sciences. Science and engineering ethics. 13(4) 523-
  • Molas-Gallart, J. (1997). Which way to go? Defence technology and the diversity of ‘dual-use’ technology transfer. Research Policy. 26(3). 367–385.
  • Montgomery, A. H. (2020). Double or Nothing? The Effects of the Diffusion of Dual-Use Enabling Technologies on Strategic Stability.‏CISSM Working Paper. University of Maryland, School of Public Policy, Center for International and Security Studies .
  • Pandit, N. R. (1996). The Creation of Theory: A Recent Application of the Grounded Theory Method. The Qualitative Report. 2(4):1-15.
  • Rath, J., Ischi, M., & Perkins, D. (2014). Evolution of different dual-use concepts in international and national law and its implications on research ethics and governance. Science and engineering ethics.20(3) 769-790.‏
  • Riebe, T., Schmid, S., & Reuter, C. (2020). Measuring Spillover Effects from Defense to Civilian Sectors–A Quantitative Approach Using LinkedIn. Defence and Peace Economics. 1-13.
  • Schiling, Melissa. (2016). Strategic management of technological innovation. ‏McGraw-Hill Education. 5th edition.
  • Straus, A; and Corbin, J. (2008). Basic of Qualitative Research: Techniques and Procedures for developing Grounded Theory. Third Edition, Los Angeles: stage publication.
  • Strauss, A; & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research techniques. Sage Publications.
  • Su, Z., Yang, X., & Zhang, L. (2020). Evolutionary game of the civil-military integration with financial support. IEEE Access. 8. 89510-89519.‏

Xu, J., & Zhang, S. (2020). An Evaluation Study of the Capabilities of Civilian Manufacturing Enterprises Entering the Military Products Market under the Background of China’s Civil–Military Integration. Sustainability. 12(6) 2416.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار