طراحی مدل بومی آینده‌نگاری در ستاد فرماندهی ارتش جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

2 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

یکی از الزامات توسعه و پیشرفت در هر زمینه­‌ای داشتن بینش نسبت به محیط، تصمیم­‌گیری به‌­موقع و داشتن برنامه‌­ای هدفمند و جامع است و این امر میسر نمی‌­شود مگر این­که آینده‌­پژوهی به‌­صورت صحیح و موفق انجام گیرد. مطالعه سند چشم­‌انداز ارتش جمهوری اسلامی ایران در افق 20 ساله نشان می‌­دهد که ارتش با هویت ماموریت‌­محور خود نیازمند توسعه در آینده می­‌باشد و در این میان ستاد فرماندهی ارتش به‌­عنوان مغز متفکر بدنه آجا نقش مهمی در جهت‌­دهی حرکت­‌های آینده­‌نگر مجموعه آجا دارد. این تحقیق که مستخرجه از یک طرح پژوهشی سطح یک در آجا می‌­باشد با هدف ارائه مدل بومی آینده­‌نگاری در ستاد فرماندهی ارتش جمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده است. لیکن از نظر نوع هدف کاربردی و روش اجرا توصیفی از نوع اکتشافی می­‌باشد. محقق ابتدا با مرور ادبیات و اسناد و مدارک به مطالعه تطبیقی در مورد مدل­‌های مختلف آینده­‌نگاری در سازمان­‌های نظامی و غیرنظامی پرداخته و از نتایج حاصل، ابعاد و مولفه­‌های مدل­‌های آینده‌­نگاری احصاء گردید. در مرحله بعد، از شاخص‌­های مختلف برای نیکویی برازش کلی مدل استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه فرماندهان و مدیران ارشد ستاد آجا می‌باشد که در مشاغل مرتبط با موضوع آینده‌­نگاری مشغول به کار می‌­باشند. نتایج تحقیق نشان داد که مدل بومی آینده‌­‌نگاری در ستاد فرماندهی ارتش در چهار لایه (نتایج، فرآیندها، شبکه‌­سازی و سیاست­‌گذاری) و دارای چهار بُعد (اهداف، مشارکت، روش‌­ها و نتایج) و نُه مؤلفه اصلی می‌­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a native model of futurism in the headquarters of the Army of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Omid Ardalan 1
  • Reza Jahanfar 2
1 Assistant Prof. in AJA Command & Staff University
2 Ph.D. in Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the requirements for development and progress in any field is to have insight into the environment, making decisions in a timely manner and having a purposeful and comprehensive plan is not possible unless future research is done correctly and successfully. A study of the vision document of the A.I. Iran in the 20-year horizon shows that the army with its mission-oriented identity needs development in the future. Meanwhile, the Army Command Headquarters, as the mastermind of the A.I. Iran, has an important role to play in directing the future movements of the A.I. Iran. This research, which is extracted from a level one research project, has been compiled with the aim of presenting an Indigenous model of futurism research at the headquarters of the A.I. Iran. However, in terms of the purpose of the application and the method of implementation, it is descriptive and exploratory. The researcher first reviews the literature and documents and comparative study of different models of futurism studies in military and civilian organizations and from the results, the dimensions and components of Futuristic models were counted. In the next step, different indicators were used for the good fit of the model. The statistical population of the study includes all commanders and senior managers of Army headquarters who are working in jobs related to the subject of foresight. The results showed that the indigenous model of foresight in the army headquarters is in four layers (results, processes, networking and policy-making) and has four dimensions (goals, participation, methods and results) and not the main component.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Futurology
  • Futurism
  • Futurism Model
  • Army Headquarters of the Islamic Republic of Iran
  • آقایی­پور، محمد.، احمدی، محسن؛ تقوی گل­سفیدی، حامد. خزاییلی، محمد. روحانی، مهدی. و نیلفروشان، هادی. (1387). بررسی تطبیقی و ترازیابی در نظام­های آینده­پژوهی شش کشور؛ پیشنهاد نظام مناسب برای آینده نگاری در ایران، تهران: موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  • تیشه­یار، ماندانا. (1391). آینده­پژوهی در مطالعات استراتژیک، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • جمالی، حسین. ( 1387). آشنایی با آینده نگاری، تهران: انتشارات وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح.
  • حاجیانی، ابراهیم. (1391). مبانی، اصول و روش­های آینده­پژوهی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  • خاشعی، رضا. (1390). سفر به آینده؛ آینده­پژوهی، مفاهیم، مبانی و روش­ها، تهران: هنر رسانه اردیبهشت.
  • خدابخشی، مهدی. و خلف­سیدی، سیدعلی. (1398). مقایسه آینده­نگاری کشورهای چین و کره، هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، دانشگاه تهران.
  • سلامی، رضا.، خانی، مرتضی. و صفاری دربرزی، رضا. (1388). بررسی تأثیر آینده­پژوهی در حوزه تحقیقات ناجا، تهران: انتشارات وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح.
  • طهمورث­نژاد، لیلا. و مهدی­پور، رضا. (1385). مطالعه تطبیقی روش­های آینده‌نگاری در کشورهای کره و چین، همایش آینده‌پژوهی، فناوری و چشم­انداز توسعه، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
  • فخرایی، مرضیه. و کیقبادی، مرضیه. (1393). نگاهی به روش­های آینده­پژوهی؛ معرفی شش تکنیک مهم و پرکاربرد در آینده­پژوهی، تهران: آینده پژوه.
  • فولادی، قادر. و پدرام، عبدالله. (1388). پیشرانها و روندهای تاثیرگذار بر سازمان­های نظامی، تهران: مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  • کاشی­پور، میثم. و کرامت­زاده، عبدالمجید. (1385). معرفی فعالیت­های آینده­نگاری دفاعی و نظامی در ایالات متحدۀ آمریکا، همایش آینده‌پژوهی، فناوری و چشم­انداز توسعه، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
  • کوچکی، سجاد. ( 1390). تدوین راهبردهای دفاع همه­جانبه برای مقابله با تهدید ناهمطراز در یک نبرد دریاپایه، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • مرادیان، محسن. و صادقی­گوغری، سامان. (2013). آینده‌پژوهی تهدیدات نظامی آمریکا علیه ج.ا.ایران، فصلنامه علمی- پژوهشی امنیت پژوهی. (43) 12: 171-145.
  • مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی. (1388). نامه دفاع، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
  • ملکی­فر، عقیل. (1386). سمینار آشنایی با آینده­پژوهی و آینده­نگاری دفاعی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • میلز، گرگ. (1378). دستور کار امنیتی قرن 21، مترجم، حیدرعلی بلوچی، فصلنامۀ امنیت ملی، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • نامداریان، لیلا.، حسن­زاده، علیرضا. الهی، شعبان. و مجیدپور، مهدی. (2019). آینده­نگاری انطباقی با سیاست­گذاری مبتنی بر شواهد علم، فناوری و نوآوری، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت نوآوری. (2) 1: 50-21.
  • نظری­زاده، فرهاد. (1390). پیش­نویس نظام آینده‌پژوهی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری­های دفاعی.
  • نیک­پور، فرزانه.، نیلفروشان، هادی. و پورمحمدی، امین. (1382). آینده­نگاری فناوری در کشور آمریکا، مجموعه مقالات دومین همایش علم و فناوری: آینده و راهبردها.
  • وید، وودی. (1393). برنامه‌ریزی سناریو و راهنمایی به سوی آینده، رصدخانه علم و فناوری، پژوهشگاه شاخص‌ پژوه.
  • هادی­نژاد، فرهاد. و مینائی، حسین. (1399). آینده­نگاری با رویکرد مدل­سازی در طراحی تسلیحات نظامی، فصلنامه مطالعات بین رشته­ای دانش راهبردی. (36)9: 292-267.
  • Army Science and Technology Master Plan. (2010). Electronic Warfare /Directed Energy Weapons.
  • Bell, W. (2008). Foundation of futures studies: History, purposes and knowledge, (4 Edition). New Brunswick, NJ: Transaction.
  • Devlin, P. (2011). Designinig Canada’s Army of  Tomorrow a Land Operations  2021 Publication, Kingston, Ontario: Directorate of Land Concepts and Designs.
  • Glenn, J.C. & Gordon, T. (2009). Futures research methodology, (Version 3). Washington, DC: The Millennium Project.
  • Kempe, F. (2013). Envisioning 2030: US Strategy for the Coming Technology Revolution, Washington, DC: Atlantic Council.
  • Kris M.Belland. (2010). Aircrew Performance Cutting Edge Tech, Air war Collage.
  • Lexington Institute, Directed Energy Program. (2009). Directed-energy Weapons: Technologies, Applications and implications.
  • Lt Col Jamie G. G. Varni, Mr. Gregory M. Powers. (2020). Space Operations: Through the Looking Glass (Global Area Strike System), A Research Paper Presented To Air Force 2025.
  • Col. T.E. Bearden. (1990). History of Directed Energy Weapons, Historical Background of Scalar EM Weapons.
  • LTC Jeff Souder. (2014). Mobile Tactical High Energy Laser: Turning science fiction into reality.
  • Morrison, D. (2014). Australian Army:Our future ,Army modernisation update, Directorate of Plans – Army.
  • Ocampo, L., Ebisa, J. A., Ombe, J., & Escoto, M. G. (2018). Sustainable ecotourism indicators with fuzzy Delphi method- A Philippine perspective, Ecological indicators, 93, 874-888.
  • Philip E. Nielsen. (2014). Effects of Directed Energy Weapons, 26.United States. Air Force, Aviation, History, ISBN 0–945274–24–6.
  • Rhisiart, M., Stormer, E., & Daheim, C. (2017). From foresight to impact? The 2030 Future of Work scenarios, Technological Forecasting and Social Change, 124, 203-2013.

William J. McCarthy, Captain, USN. (2000). Directed Energy and Fleet Defense: Implications for Naval Warfare, Air War College, Center of strategy and Technology.