طراحی چارچوب آینده‌نگاری راهبردی فناوری‌های دفاعی در حوزه پدافند هوایی به روش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

2 دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین

3 استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

4 دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین

5 استادیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین

چکیده

این مقاله با هدف مطالعه چارچوب­ها، مدل­ها و الگو­های آینده­نگاری و آینده­نگاری راهبردی در سازمان­های مختلف انجام شده است، و با استفاده از نظرات صاحب­نظران تلاش شده مراحل، مؤلفه‌ها و گام­های آینده‌نگاری راهبردی فناوری در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، احصاء و چارچوب مناسبی در این حوزه ارائه شود. برای این منظور با استفاده از روش مدل­سازی ساختاری تفسیری نظرات 25 نفر از افراد صاحب­نظر در این موضوع اخذ، و با طی هفت گام روش ISM هرکدام از مراحل چارچوب آینده­نگاری راهبردی فناوری­های پدافند هوایی سطح­بندی شدند. با توجه به خروجی مدل­های ساختاری تفسیری، مرحله پیش‌آینده‌نگاری شامل پنج سطح و سیزده گام، مرحله تعیین ورودی­ها شامل نُه سطح و هفده گام، مرحله آینده‌نگاری شامل پنج سطح و یازده گام، مرحله خروجی شامل دو سطح و هفت گام و مرحله تدوین راهبردها شامل چهار سطح و ده گام می­باشند. در نهایت چارچوب آینده‌نگاری راهبردی فناوری در پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و تدوین گردید و با استفاده از محاسبه قدرت نفوذ و میزان وابستگی، گام­های نفوذی، پیوندی، خودمختار و وابسته در هر مرحله مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a strategic foresight framework for defensive technologies in the field of air defense using interpretive structural modeling

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Ijabi 1
  • Farhad Dervish she talani 2
  • Hossein Minaie 3
  • Safar Fazli 4
  • Ainolah Keshavarz 5
1 PhD. in Future Studies of Imam Khomeini International University and Faculty member of Command aand Staff University
2 Associate Prof. of Imam Khomeini International University
3 Assistant Prof. in AJA Command and Staff University
4 Associate Prof. of Imam Khomeini International University
5 Assistant Prof. of Imam Khomeini International University
چکیده [English]

This paper aimed to study the frameworks, models and patterns of foresight and strategic foresight in different organizations, and by using the opinions of experts, trying to synthesize the steps, components and stages of strategic foresight of technology in the field of air defense of the Islamic Republic of Iran, and introduce a appropriate framework in this field. For this purpose, by using an interpretive structural modeling method, the opinion of 25 experts was received, and within seven steps of ISM method, each of the stages of the strategic foresight framework of air defense technologies were sorted. According to the output of interpretive structural models, The pre-foresight step includes Five levels and thirteen steps, the specifying inputs step includes nine levels and seventeen steps, the foresight step includes five levels and eleven steps, the output step includes two levels and seven steps and the step of developing strategies includes four levels and ten steps.  Finally, the strategic foresight framework of technology in army air defense of the Islamic Republic of Iran was designed and developed and using the calculation of the power of influence and the degree of dependency, "effective, connective, independent and dependent" stages were determined at each step.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Framework
  • Strategic Foresight
  • Air Defense
  • technology
  • Interpretive Structural Modeling

مراجع

آذر، عادل.، بیات، کریم. (1387). طراحی مدل فرآیندمحوری کسب‌وکار با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM)، نشریه مدیریت فناوری اطلاعات، 1(1): 18-3.
آذر، عادل.، خسروانی، فرزانه.، و جلالی، رضا. (1395). تحقیق در عملیات نرم، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
افجه­ای، سیدعلی­اکبر.، دهقانان، حامد.، خاشعی ورنامحواستی، وحید.، هاشمی، سید محمود. (1395). طراحی مدل تصویرسازی سازمانی دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی با رویکرد ساختاری تفسیری (مورد مطالعه دانشگاه علامه طباطبایی)، فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 10(۳۵): 256 -۲2۶.
ایجابی، ابراهیم.، درویشی سه­تلانی، فرهاد.، مینایی، حسین.، فضلی، صفر.، کشاورز ترک، عین­اله. (1398)، آینده­نگاری راهبردی فناوری­های دفاعی در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در افق 1420، فصل­نامه علمی پژوهشی آینده پژوهی دفاعی 4(14): 34-7.
ایجابی، ابراهیم.، عیوضی، محمدرحیم.، شیروانی ناغانی، مسلم.، رضایی، ایمان. (1396). مطالعه تطبیقی تعاریف متکثر از مفهوم میان‌رشته‌ای آینده‌نگاری راهبردی. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین­رشته­ای دانش راهبردی، 7(29): 226-201.
رحیم­پور، ن.، نیلی­پورطباطبایی، ا.، خیام­باشی، ب. (1392). طراحی مدل آینده­نگاری فناوری در سازمان­های با فناوری برتر (مطالعه موردی: صنایع هوایی). اولین همایش ملی آینده­پژوهی، شرکت یادگار درخشان آریا، تهران، ایران.
شیروانی ناغانی، مسلم.، عیوضی، محمدرحیم.، قاسمی، حاکم. (1396). چیستی و چرایی مفهوم میان رشته­ای آینده­نگاری راهبردی در فرارشتۀ آینده­پژوهی. فصلنامه مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، 9(3): 24-1.
شیروانی­ناغانی، مسلم.، فضلی، صفر.، کشاورزترک، عین­الله. (1397). ارائه یک مدل فرایندی برای آینده­نگاری راهبردی در شرکت­های ایرانی. فصلنامه مدیریت بازرگانی، دانشگاه تهران، 10(2): 370-349.
فیروزجائیان، علی اصغر.، فیروزجائیان، مجتبی.، هاشمی پطرودی، سید حمید.، غلامرضازاده، فاطمه. (1392). کاربرد تکنیک مدل­سازی ساختاری تفسیری (ISM) در مطالعات گردشگری، فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 2(6):  159-129.
نمکی، علیرضا. (1396). دفاع استراتژیک هوافضا، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش.
نوروزی، داریوش. (1396)، ویژگی‌های سامانه‌ها و تجهیزات کشف و مراقبت راداری مورد نیاز پدافند هوا فضایی کشور ج.ا.ا برای مقابله با تهدیدات آینده، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا.
 
Amsteus, M. (2008). Managerial foresight: concept and measurement. foresight.‏
Amsteus, Martin. (2011). Managerial Foresight and Firm Performance, doctoral dissertation. School of business and economics. Linnaeus University Press.
Andriopoulos, C., & Gotsi, M. (2006). Probing the future: Mobilising foresight in multiple-product innovation firms. Futures, 38(1), 50-66.‏
Battistella, C. & Alberto, F. (2010). The Organization for Corporate Foresight: A Multiple Case Study in the Telecommunication Industry, POMS 21st Annual Conference, Vancouver, Canada.
Bolanos, R., Fontela, E., Nenelares, A., Pastor, P. (2005). Using Interpretive Structural Modelling in Strategic Decision-Making Groups, Management Decision, 43(6): 877-895.
Daheim, C. & Uerz, G. (2008). Corporate foresight in Europe: from trendbased logics to open foresight, Technology Analysis and Strategic Management, 20(3): 321-336.
Gaspar, T. (2015). Strategia Sapiens–strategic foresight in a new perspective. Foresight, 17(5): 405-426.
Iden, J., Methlie, L. B., & Christensen, G. E. (2017). The nature of strategic foresight research: A systematic literature review. Technological Forecasting and Social Change, 116, 87-97.‏
Kousa, T. (2012). the Evolution of Strategic Foresight: Navigating Public Policy Making, GOWER.
Kunc, M., & O'brien, F. A. (2017). Exploring the development of a methodology for scenario use: Combining scenario and resource mapping approaches. Technological Forecasting and Social Change, 124, 150-159.
Kuosa, T. (2011). Different approaches of pattern management and strategic intelligence. Technological Forecasting and Social Change, 78(3), 458-467.‏
Martin, B. R. (1995). Foresight in science and technology. Technology analysis & strategic management, 7(2), 139-168.‏
Miles, I. (2012). Dynamic foresight evaluation. Foresight-The journal of future studies, strategic thinking and policy, 14(1), 69-81.‏
Miles, I., Harper, J. C., Georghiou, L., Keenan, M., & Popper, R. (2008). The many faces of foresight. The handbook of technology foresight: Concepts and practice, 3-23.‏
Paliokaite, A. (2012). The relationship between organisational foresight and product innovation in small and medium sized enterprises. 8th International Ph. D. School on National Systems of Innovation and Economic Development.‏
Paliokaitė, A., & Pačėsa, N. (2015). The relationship between organisational foresight and organisational ambidexterity. Technological Forecasting and Social Change, 101, 165-181.‏
Paliokate, A. (2013). The Relationship between Organizational Foresight and Organizational Ambidexterity, doctoral dissertation, ISM university of management and economics, Vilnius.
Reger, G. (2001). Technology Foresight in Companies: From an Indicator to a Network and Process Perspective, Technology Analysis & Strategic Management, 13(4): 533-553.
Riedy, C. (2009). The influence of futures work on public policy and sustainability. Foresight, 11(5): 40-56.
Roherbeck, R., Hans Georg, G. (2011). Corporate Foresight: Its Three Roles in Enhancing the Innovation Capacity of a Firm, Technological Forecasting & Social Change, (78): 231–243.
Rohrbeck, R. (2007). Technology Scouting-a case study on the Deutsche Telekom Laboratories. In ISPIM-Asia Conference.‏
Rohrbeck, R. (2008). Strategic foresight in multinational enterprises: building a best-practice framework from case studies.
Rohrbeck, R. (2011). Corporate Foresight, Contributions to Management Science, Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
Saritas, O., Taymaz, E., & Tumer, T. (2007). Vision 2023: Turkey's national Technology Foresight Program: A contextualist analysis and discussion. Technological Forecasting and Social Change, 74(8), 1374-1393.‏
Silva, M. (2015). A systematic review of Foresight in Project Management literature. Procedia Computer Science, 64, 792-799.‏
Slaughter, R. (1995). The Foresight Principle: cultural recovery in the 21st century, London: Adamantine Press.
Slaughter, R. A. (2002). Futures studies as a civilizational catalyst. Futures, 34(3-4), 349-363.‏
Voros, J. (2003). A generic foresight process framework. foresight.‏

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار