شناسایی فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل توجه در آینده‌نگاری صنعت دفاعی در جهت نیل به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 عضو هیأت علمی دانشگاه افسری امام علی (ع) و پژوهشگر پسادکتری دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

چکیده

بطورکلی یکی از حوزه ­های اصلی متغیر و مؤثر بر آینده صنعت دفاعی کشور، فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است. در عین حال پس از ابلاغ سیاست­ های کلی خودکفایی دفاعی و امنیتی در اواخر سال 1391، تحلیل و تدوین سناریوهای محتمل آینده و کسب آمادگی لازم برای مواجهه با آن در راستای الگوی اسلامی –ایرانی پیشرفت بدیهی به نظر می­ رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر به شناسایی فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل توجه در آینده ­نگاری صنعت دفاعی در جهت نیل به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت می­پردازد. رویکرد این پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، ترکیبی (کیفی و کمی) است. پژوهش از نوع مطالعه موردی است که از نظر موضوعی، در حوزه پژوهش­ های کاربردی– توسعه ­ای قرار می­ گیرد. از نظر هدف از نوع اکتشافی، است. در فاز کیفی، داده­ ها از طریق بررسی مبانی نظری پژوهش، اسناد مرتبط و مصاحبه با خبرگان جمع‌آوری و تحلیل محتوا شده‌اند و بر اساس آن، فراروندهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شناسایی شده است. در ادامه، به منظور ارزیابی روایی درونی، یافته‌ های فاز کیفی در قالب پرسشنامه در اختیار متخصصین مربوطه قرار گرفته است و بر اساس نتایج فاز کمی، فراروندهای نهایی حاصل به عنوان مبنای قابل توجهی برای آینده‌ نگاری صنعت دفاعی مورد توجه قرار گرفته است. یافته­ ها نشان می­ دهند که در راستای آینده­ نگاری صنعت دفاعی کشور، فراروندهای هفت­ گانه حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل مدیریت امنیت اطلاعات، شبکه‌های اجتماعی، زیرساخت ­های ارتباطی، شبکه‌های نوآوری در بستر فناوری اطلاعات، هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و مراکز داده و پایگاه‌های ذخیره اطلاعات باید مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the ICT’s mega trends in defense industries’ foresight to achieving Islamic-Persian model of development

نویسندگان [English]

  • Ali Asgar Pourezzat 1
  • Behnam Abdi 2
1 Professor in Faculty of Management, Tehran University
2 Assistant Prof. in Imam Ali University
چکیده [English]

In the era of change, uncertainty and instability, continuous improvement of Iran’s defense power is necessary and needs continuous attempt for future architecture. Although this attempt is full of risks, but the acceptance of this risk is better than only seeing the future changes. ICT megatrends are a most important effective area on defense industry future. On the other hand, after announcing the macro policies of defensive and safety policies. Analyzing and formulating the future scenarios is attainable. This research is to identifying the ICT megatrends that are important for defense industry foresight to achieving Islamic-Persian model of development. This research uses a mixed method. Result showed that for defense industry foresight, ICT megatrends included information security management, social networks, communication infrastructures, innovation networks on IT context, artificial intelligence, internet of things and data centers and data bases should be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ICT megatrends
  • defense industry foresight
  • Islamic-Persian model of development
  • artificial intelligence
  • internet of things

مراجع

استیری، روح االله. و مشیری، بنیامین. (1388). ابزارهای تأمین مالی بنگاه­های دانش بنیان، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین المللی توسعه نظام تأمین مالی در ایران، تهران: مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف.
امامی، سیدمجید. (1392). از جامعه شناسی تاریخی ایران تا نظریه سیاستی پیشرفت (توسعه)؛ نقش پارادایم ماهیت گرا در ترسیم الگوی اسلامی- ایرانی هویت ملی، فصلنامة مطالعات ملی؛ 56 (4).
بنیاد توسعه فردا، (1384). روش­های آینده­نگاری، تهران: نشر بنیاد توسعه فردا.
ثامنی توسروندانی، مرضیه. و همکاران. (1391). رویکرد نگاشت تهدیدها و قابلیت های آسیب پذیری در شبکه های محلی به کنترل های استاندارد ISO/IEC 27002 سیستم مدیریت امنیت اطلاعات. چهارمین کنفرانس مهندسی برق و الکترونیک ایران، دانشگاه آزاد اسلامی گناباد.
خزایی، سعید. (1390). آینده پژوهی، مفاهیم و ضرورت­ها، پایگاه اینترنتی آینده­پژوهی.
خوش چهره، مجید. و نیک بخش حبیبی، (1391).  اصول پایه­ای و عناصر کلیدی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت از منظر اسناد فرادستی نظام ج.ا.ایران، فصلنامه راهبرد، 21 (62): 244-219.
دانایی فرد، حسن.، الوانی، سید مهدی. و آذر، عادل (1386). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: نشر صفار.
زالی، نادر. (1390). آینده­نگاری راهبردی و سیاست­گذاری منطقه­ای با رویکرد سناریو­نویسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، 4(4): 54-33.
عباسی شاه کوه، کلثوم.، سلطانی دلگشا، محمد.، واحدیان، افسانه. و عبدالهی، علی. (1387). ارائه شیوه علمی برای سازماندهی مطالعه آینده‌نگاری فناوری، فصلنامه رهیافت، 43: 5-9.
فاتح­راد، مهدی.، جلیلوند، محمدرضا. و نصراللهی وسطی، لیلا. (1392). درآمدی بر مبانی معرفت شناسی و روش شناسی آینده­پژوهی، فصلنامه مطالعات آینده پژوهی، 2 (8): 52-27.
قاضی­زاده، سید ضیاالدین. (1389). الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و نقش نیروهای مسلح، فصلنامه راهبرد دفاعی، 8 (31): 62-31.
قدیری، روح­اله.، ناظمی، علی.، شماعی، علی. و شفیعی، سونیا. (1385). ضرورت توجه به تمامی ابعاد آینده­نگاری در طراحی پروژه آینده­نگاری، همایش آینده­پژوهی، فناوری و چشم­انداز توسعه، تهران دانشگاه صنعتی امیر­کبیر.
کیوان حسینی، سیداصغر. و جمعه زاده، راحله. (1390). پیوندبخشی میان رویکرد دفاع همه ‌جانبه و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ چارچوب پیشنهادی، فصلنامه راهبرد دفاعی، 9 (34): 25-1.
موسوی، پریسا و همکاران. (1394). شناسایی ریسک های امنیت اطلاعات سازمانی با استفاده از روش دلفی فازی در صنعت بانکداری. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 7 (1).
 
Bezold, C. (2010). Lessons from using scenarios for strategic foresight. Technological Forecasting and Social Change, 77(9): 1513-1518.
Biswas, R. (2016). Asian Megatrends, Palgrave Macmillan UK.
Brownlie, D. (1998). High minds and low deeds: On being blind to creativity in strategic marketing. Journal of Strategic Marketing, 6(2):117–130.
Chen, H., Wakeland, W., & Yu, J. (2012). A two-stage technology foresight model with system dynamics simulation and its application in the Chinese ICT industry. Technological Forecasting and Social Change, 79(7): 1254-1267.
Colwell, K. & Narayanan, V. K., (2010). Foresight in economic development policy: shaping the institutional context for entrepreneurial innovation. Futures, 42 (4): 295–303.
Diamandis, P. (2012). Abundance is Our Future, available at http://www.ted.com/talks/peter_diamandis_abundance_is_our_future last accessed 14 September 2015.
Diesen, G. & Keane, C. (2018). The offensive posture of NATO's missile defense system, Communist and Post-Communist Studies, 51 (2): 91-100.
Dufva, M. & Ahlqvist, T. (2015). Elements in the construction of future-orientation: a systems view of foresight. Futures, 73: 112-125.
Durance, P. & Godet, M. (2008). La prospective stratégique pour les entreprises ET les territoires, Paris, Dunod.
European Environment Agency, (2015). Assessment of Global Megatrends an Updateavailable, at http://www.eea.europa.eu/themes/scenarios/global-megatends (last accessed 12 September 2015).
Fitjar, R. D. & Rodríguez-Pose, A. (2013), Firm collaboration and modes of innovation in Norway, Research Policy, 42:128– 138.
Forrester (2010). 15 technology trends to watch for, Accessed at www.Forrester. Com/reports.
Futures, F. (2002). Foresight Futures 2020–Revised scenarios and guidance. UK Department of Trade and Industry, 32.
Harper, J.C. (2013). Impact of Technology Foresight, Nesta Working Paper No. 13/16. (www.nesta.org.uk/wp13-16).
Hou, Y., Ping, G. & Nicholson, B. (2018). Understanding organizational responses to regulative pressures in information security management: The case of a Chinese hospital, Technological Forecasting and Social Change, 126: 64-75.
Johnston, R. (2012). Developing the capacity to assess the impact of Foresight.Foresight 14 (1): 56–68.
Keller, J. Markmann., C., & von der Gracht, H. (2015). Foresight support systems to facilitate regional innovations: Aconceptualization case for a German logistics cluster, Technological Forecasting and Social Change, 27: 15–28.
Kim, D. J. (2012). Strategic Foresight: The Case of TJ Park and POSCO. Journal of International and Area Atudies, 19(1): 45–57.
Lee, S. M. & Kwon Lee, C. (2002). E-company CEO web sites: contents and information value. Management Decision, 40(2): 158-167.
Lee, S. M., Ribeiro, D., Olson, D. L. & Roig, S. (2007). The importance of theactivities of service business in the economy: welcome to the Service Business. An International Journal. Service Business, 1(1): 1-5.
Liebl, F. & Schwarz, J. O. (2010). Normality of the future: Trend diagnosis for strategic foresight. Futures, 42(4): 313–327.
Madrueno, R. & Tezanos, S. (2018). The contemporary development discourse: Analyzing the influence of development studies’ journals, World Development. 109: 334-345.
Malik, T. (2018). Defense investment and the transformation national science and technology: A perspective on the exploitation of high technology, Technological Forecasting and Social Change,  127: 199-208.
Martin, B. (1995). Foresight in Science and Technology, Journal of TechnologyAnalysis & Strategic Management, 7(2): 139-168.
Meissner, D. (2012). Results and impact of national foresight studies. Futures 44(10): 905–913.
Miles, I. (2010). The development of technology foresight: a review. Technol. Forecast, 77 (9): 1448–1456.
Moyer, J. & Bohl, D. (2019). Alternative pathways to human development: Assessing trade-offs and synergies in achieving the Sustainable Development Goals. Futures, 105: 199-210.
Müller-Stewens, G., Mueller, A., & Lüders, V. (2012). The management of strategic-foresight activities: Evidence from large European multinationals. In Systemic Management for Intelligent Organizations, Springer Berlin Heidelberg, pp. 63-82.
Naisbitt, J. (1982). Megatrends: Ten New Directions Transforming Our Lives. New York: Warner Books.
Peperhove, R., & Luoto, L. (2013). Scientific Quality in Foresight Studies – Reflecting andDiscussing Criteria for their Assessment, Paper Presented at the European IFA Academic Seminar: Participatory Foresight for Smarter Futures – FromDesign to Impact September16–19, ZHAW, TechnoparkWinterthur (Zurich), Switzerland.
Pratt, M. Sarmiento, Montes, F. (2012). The implications of megatrends in information and communication technology and transportation for changes in global physical activity. 380 (9838): 282-293.
Quesada, J., Mendes, A., De Orta, M. & Ponkratova, E. (2014). Five global megatrends continue to advance, Global Megatrends Mexico Focus.www. PWC.co
Rajab, M. & Eydgahi, A. (2018). Evaluating the Explanatory Power of Theoretical Frameworks on Intention to Comply with Information Security Policies in Higher Education, Computers & Security, Available online 13 October 2018, In Press.
Rohrbeck, R. & Schwarz, J. O. (2013). The value contribution of strategic foresight: Insights from an empirical study of large European companies. Technological Forecasting and Social Change, 80(8): 1593-1606.
Roney C. W. (2010). Intersections of strategic planning and futures studies: methodological complementaries, Journal of Futures Studies, 15: 71- 100.
Saritas, O. Taymaz, E. & Tumer, T. (2007). Vision 2023: Turkey's national Technology Foresight Program: A contextualist analysis and discussion. Technological Forecasting and Social Change, 74(8): 1374-1393.
Sceral, M, Erkoyuncu, J. & Shehab, E. (2018). Identifying information asymmetry challenges in the defense sector, Procedia Manufacturing,  19: 127-134.
Schartinger, D., Wilhelmer, D., Holste, D. & Kubeczko, K. (2012). Assessing immediate learning impacts of large foresight. Emerald, 14(1): 41-55.
Schreiber, U. (2015). Megatrends 2015 making sense of a world in motion.
Shamala, P., Rabiah, A., Zolaitc, A. & Sedek, M. (2017). Integrating information quality dimensions into information security risk management (ISRM), Journal of Information Security and Applications, 36:1-10.
Singh, N., Bartikowski, B. P., Dwivedi, Y. K. & Williams, M. D. (2009). Global megatrends and the web: Convergence of globalization, networks and innovation. ACM SIGMIS Database, 40(4): 14-27.
Sokolova, A. (2015). An integrated approach for the evaluation of national foresight: theRussian case. Technol. Forecast. Soc. Chang. 101: 216-225.
Sunter, C. (2013). 21st Century Megatrends – Perspectives from a Fox. Human and RousseauTafelberg Publishers, Cape Town.
Tsoukas H., & Sheperd J. (2004). Coping with the future: developing organizational foresightfulness – introduction, Futures, 36: 137-144.
Van Lente, H. (2012). Navigating foresight in a sea of expectations: lessons from the sociologyof expectations. Technol. Anal. Strateg. Manag. 24 (8), 769–782.
Voros, J. (2003). A generic foresight process framework. Foresight, 5(3): 10-21.
Vu, K. & Hartley, K., (2018). Promoting smart cities in developing countries: Policy insights from Vietnam. Telecommunications Policy, 42 (10): 845-859.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار