تحلیل کنش تحریم در مناقشه خوشه کسب وکار دوسوتوان با استفاده از تئوری بازی‌ها

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری کارآفرینی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

2 استادیار گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی

3 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

چکیده

خوشه­‌های کسب وکار به عنوان یک تمرکز مکانی از بنگاه‌­ها با فرصت­‌ها و تهدیدهای مشترک، در یک رفتار غیرخطی با سازوکار بازخورد چندگانه بین بازیگران خوشه تکامل می‌­یابند و به منظور ادامه حیات در یک محیط پیچیده و رقابتی، نیازمند توجه به مفهوم دوسوتوانی به معنای بهره‌­برداری از قابلیت­‌های کنونی و کاوش از فرصت‌­های آینده هستند. در چند دهه اخیر، تحریم­‌های ظالمانه قدرت­‌های استکباری یکی از موانع دستیابی به دانش فنی و فناوری روز دنیا در رشد و توسعه اقتصادی بوده‌­اند که محل مناقشه جدّی در کاهش رقابت‌­پذیری بنگاه‌های اقتصادی قلمداد شده‌­اند. در این پژوهش به منظور بررسی مساله تحریم در تعامل با سایر بازیگران، از طریق مطالعه مقالات، اسناد سیاستی، گزارش‌­ها و دریافت نظرات خبرگان از طریق مصاحبه اطلاعات گردآوری شده است. به دلیل پیچیدگی این مناقشه، با استفاده از یک مدل­ نظریه بازی­‌ها موسوم به مدل گراف، تعاملات و ترجیحات میان بازیگران مختلف خوشه کسب وکار مدل­سازی شده و محتمل‌­ترین نتایج ارائه گردیده است. بر اساس تحلیل انجام شده، حاکمیّت، خوشه‌­های کسب وکار و مراکز علمی و تحقیقاتی دارای نقطه تعادلی جدید بوده اما برای مراکز تامین مالی، تغییری در وضعیت فعلی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the sanctions action in the ambidextrous business cluster dispute using game theory

نویسندگان [English]

  • Reza Rostami 1
  • Bijan Rezaee 2
  • Sohrab Del angizan 3
1 Ph.D. Candidate in Entrepreneurship, Razi University
2 Assistant Prof. of Management and Entrepreneurship, Razi University
3 Associate Prof. of Economics, Razi University
چکیده [English]

Business clusters evolve as a spatial focus of firms with shared opportunities and threats in a nonlinear behavior, with a multiple feedback mechanism between cluster actors, and require attention to ambidexterity- exploiting of current capabilities and exploring future opportunities- in order to survive in a complex and competitive environment. In recent decades, the harsh sanctions of the arrogant powers have been one of the obstacles to accessing the world's latest technical knowledge and technology to help economic growth and development, which has been considered a source of serious controversy in reducing the competitiveness of enterprises. In this study, in order to investigate the issue of sanctions in interaction with other actors, information collection through reading articles, policy documents, reports and receiving expert opinions through interviews has been considered. Due to the complexity of this conflict, using a game theory model called the graph model, the interactions and preferences between different actors in the business cluster are modeled and the most probable results are presented. According to the analysis, the government, business clusters and scientific and research centers have an improved equilibrium point, but there is no preferential financing for the centers to change the current situation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business cluster
  • Ambidexterity
  • Sanctions
  • Game Theory
  • Graph Model
  • ابویی اردکان، محمد و معتمدی، مهدیه. (1391). بررسی عوامل بازدارنده و پیشران در مسیر رشد و توسعه خوشه­های صنعتی (مطالعه موردی خوشه نساجی یزد). بهبود مدیریت، 6(3): 203-226.
  • اسکندرزاده فرد، توحید و بهلولی، نادر (1399). نقش شرکتهای پیشرو و خوشه­های کسب وکار در نوآوری منطقه ای. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(1):161-188.
  • الماسی، کبری؛ جمالی مهمونی، حمیدرضا و یوسفی، احمد. (1395). تحلیل دیدگاه های پژوهشگران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در خصوص اثر تحریم های خارجی بر ارتباطات علمی و فعالیت‌های پژوهشی. دوفصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، 2(1): 27-42.
  • امین­طهماسبی، حمزه و حامی، مهسا. (1398). رتبه بندی عوامل تاثیرگذار بر موفقیت خوشه­های صنعتی استان گیلان با استفاده از روش دیمتل خاکستری. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، 35(1):74-86.
  • انصاری، محمدعلی. (1396). ارائه الگوی نظام بازنشستگی در ایران در چارچوب نظریه بازی ها، پایان نامه دکتری رشته اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی.
  • برادران، وحید. (1398). انتخاب راهبرد بهینه بازاریابی در شرایط رقابتی با توسعه مدل تئوری بازی­ها. تحقیقات بازاریابی نوین. 9(1): 107-124.
  • پزشکی، روزبه؛ عسگرخانی، ابومحمد و عطاشنه، منصور. (1400). سازوکارهای پیشگیرانه برای مقابله با تحریم­های اقتصادی آمریکا علیه ایران. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم. 16(58): 1-25.
  • خامسی، جعفر. (1392). آسیب شناسی توسعه خوشه های صنعتی در ایران مورد مطالعه خوشه ادوات کشاورزی جویبار، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی.
  • دره­شیری، محمدرضا؛ ابوالحسنی هستیانی، اصغر؛ موسوی جهرمی، یگانه و منصف، عبدالعلی. (1398). تحلیل نهادی لایه های سه گانه حکمرانی نظام بانکی ج. ا. ایران با رویکرد نظریه بازی: پیشران های پنهان ناپایداری چگونه عمل می­کنند؟ بهبود مدیریت، 13(2 (پیاپی 44) ):155-216.
  • رزم آهنگ، مهدی. (1398). راهبردهای آمریکا در راستای هوشمندسازی تحریم­ها علیه ایران و ارائه راهکارهای مقابله؛ با تاکید بر روابط مالی و بانکی بین المللی. فصلنامه روابط خارجی، 10(40): 5-37.
  • ریاحی، ابوالفضل. (1392). رتبه­بندی عوامل بحرانی موفقیت در توسعه خوشه­های صنعتی در ایران. فصلنامه (پژوهشگر) مدیریت، 10(21):91-102.
  • سازمان صنایع کوچک و شهرک­های صنعتی ایران، (1399). قابل دسترس در تارنمای: https://isipo.ir/index.jsp?fkeyid=&siteid=1&pageid=269.
  • سعیدمحمدی، زهره و کاظمی، ابوالفضل. (1396). ارائه مدلی جهت هماهنگی در قیمت­گذاری و مشارکت در یک زنجیره تامین با در نظر گرفتن تخفیف با استفاده از نظریه بازی­ها. نشریه بین­المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید. 1(28): 102-117.
  • سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی. (1392). قابل دسترس در: http://dotic.ir/news/.
  • سیدنورانی، سیدمحمدرضا؛ عبادی، مرتضی؛ امینی امراله و تقوی فرد، محمدتقی. (1398). بررسی تاثیر تحریم­های اقتصادی بر کارایی بانک­های ایران. مطالعات راهبردی بسیج، 22(83): 119-142.
  • شریف­زاده، محمدشریف.؛ عبدالله زاده، غلامحسین.؛ جیوار، رقیه و دیوسالار، اسدالله. (1397). نقش خوشه های صنعتی کشاورزی در توسعه کسب وکار روستایی استان مازندران. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 7(2): 227-247.
  • شیخ­محمدی، مجید. و عباسی، مصطفی. (1395). رویکرد نظریه بازی­ها در مدل سازی و تحلیل تقسیم ارث زوجین مرحوم، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 10(1): 23-48.
  • صادقی سقدل، حسین. و برومند، یونس. (1391). تحلیل رابطه‎ی بین کارگر و کارفرما و دولت با استفاده از نظریه‎ی بازی‌ها. مجله تحقیقات اقتصادی. 47(1): 51-67.
  • صالحی نیا، محسن. (1398). چه تعداد واحد صنعتی تعطیل و نیمه تعطیل هستند؟ گفتگو با پایگاه خبری تجارت نیوز قابل دسترسی در تارنمای https://tejaratnews.com.
  • عاقلی، لطفعلی؛ صادقی، حسین و نظری قوجق، گل­جمال. (1394). مدل­سازی روابط دولت و پیمانکار در شرایط کمبود اعتبارات عمرانی با استفاده از نظریه بازی­ها (مطالعه موردی: پروژه­های انرژی)، تحقیقات اقتصادی، 50(3): 684-659.
  • عباسی تقی دیزج، رسول .(1398). تحلیل تطبیقی-کیفی عوامل موثر بر تولید علم در سطح کلان. جامعه شناسی کاربردی، 30(73): 122-105.
  • عبدلی، قهرمان. (1392). نظریه بازی­ها و کاربردهای آن: بازی­های ایستا و پویا با اطلاعات کامل. چاپ چهارم، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی تهران.
  • علیزاده­ثانی، محسن. شجاعیان، امیر. (1393). شناسایی و اولویت­بندی عوامل موفقیت خوشه صنعتی فرش دست­بافت خراسان شمالی، فصلنامه علمی پژوهشی انجمن علمی فرش ایران، 10(25): 85-100.
  • فخاری، حسین، سلیمانی، داوود و دارایی محمدرضا. (1392). بررسی اثرات تحریم های اقتصادی بر عملکرد شرکت‌های دانش بنیان کشور. فصلنامه سیاست علم و فناوری، 5(3): 52-75.
  • فدایی، مهدی. و درخشان، مرتضی. (1393). تحلیل اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تحریم­های اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، 5(18): 113-132.
  • فلاحتی، علی؛ دل­انگیزان، سهراب و انصاری، محمدعلی. (1396). مدل­سازی و تحلیل راهبردی بحران بازنشستگی در ایران با رویکرد نظریه بازی­ها. نشریه علمی پژوهشی بهبود مدیریت، 11(1)، 61-92.
  • کریمی، علی. (1395). شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت و رشد خوشه های صنعتی گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان.
  • کیوان­حسینی، سیداصغر و عشرتی­خلیل­آباد، فهیمه. (1393). رویکردی سازه­انگارانه به روند تکامل و تشدید سیاست تحریمی آمریکا علیه ایران(2012-1980). فصلنامه پژوهش­های راهبردی. 2(8): 31-59.
  • مجیبیان، فاطمه؛ خدیور، آمنه؛ آذر، عادل و روغنیان، عماد. (1400). فرآیند قیمت­گذاری محصول در خوشه­های صنعتی با استفاده از الگوریتم ژنتیک. مطالعات مدیریت صنعتی. 19(62): 1-22.
  • مدهوشی، مهرداد و مرادی دیزگرانی، میلاد. (1396). تحلیل نقش استراتژیک دانشگاه ها و مراکز علمی در توسعه خوشه های صنعتی مطالعه موردی خوشه صنعتی پلی اتیلن کرمانشاه. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول. 29(2): 13-20.
  • مشهدی، علی. و رشیدی، مهناز. (1393). تاثیر تحریم­های وضع شده علیه ایران بر محیط زیست، انرژی و انتقال تکنولوژی از منظر حقوق بین­الملل. فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، 16(46): 103-123.
  • منصوری، رضا. (1383). شناخت عوامل رشد پژوهش و نه موانع آن: یک چرخش بینش. رهیافت، 14(32): 29-36.
  • منوریان، عباس؛ عباسی، طیبه؛ سلیمانی، غلامرضا و آقامحسنی فشمی، علی. (1396). طراحی و تبیین مدل خط مشی گذاری توسعه خوشه­های کسب وکار در ایران. سیاستگذاری عمومی، 3(4 ), 9-28.
  • میرقادری، سیدهادی؛ عالم تبریز، اکبر؛ فارسیجانی، حسن و فرزد، فرهاد. (1394). شناسایی ابعاد عملکردی خوشه­های صنعتی به روش تحلیل خوشه­ای توافقی سلسله مراتبی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی، 13(38): 1-21.
  • میرمعزی، سیدحسین. (1391). اقتصاد مقاومتی و ملزومات آن. اقتصاد مقاومتی، 12(47). 40-76.
  • نظری، محسن؛ حسنقلی پور، طهمورث؛ سلیمانی، غلامرضا؛ موسوی نقابی، سیدمجتبی. (1396). توسعه شبکه­های بین بنگاهی راهکار بکارگیری ظرفیت بلااستفاده بنگاه­های کوچک و متوسط تولیدی: ارائه نظریه داده بنیاد. مدیریت بهره­وری، 10(40): 7-47.
  • نهاوندیان، محمد؛ لطفی، محمد و رهبر، فرهاد. (1390). جا­به­جایی شرکای تجاری به­عنوان ابزاری برای کاهش پیامدهای منفی تحریم­های اقتصادی. پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، 1(4): 159-181.
  • نوروزی چاکلی، عبدالرضا و مددی، زهرا. (1394). توصیف مقایسه ای رابطه تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها: آیا افزایش تولید علم به منزله پیشرفت فناوری است؟. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی (مطالعات تربیتی و روان شناسی)، 5(1): 192-204.
  • نوری، فرزانه. (1399). طراحی مدل انتقال تکنولوژی برای ایران با رویکرد حداکثر سازی اشتغالزایی. رساله دکتری رشته کارآفرینی دانشکده اقتصاد و کارآفرینی دانشگاه رازی کرمانشاه.

 

  • Alizadeh, Y., Jetter A.J. (2018). Pathways for Balancing Exploration and Exploitation in Innovations: A Review and Expansion of Ambidexterity Theory. International Journal of Innovation and Technology Management,17(1): 1-33.
  • Aziz, K. A., & Norhashim, M. (2008). Cluster-Based Policy Making: Assessing Performance and Sustaining Competitiveness. Review of Policy Research, 25(1), 349-375.
  • Bettis-Outland, H., Felzensztein, C., Gimmon, E., & Aqueveque, C. (2012). Clusters or un-clustered industries? Where inter-firm marketing cooperation matters. Journal of Business & Industrial Marketing, 27(5), 392-402.
  • Bocquet, R. Mothe, C. Can a governance structure foster cluster ambidexterity through knowledge management? An empirical study of two French SME clusters. Knowledge Management Research and Practice, Palgrave Macmillan, 2015, 13 (3), pp.329-343.
  • Casanueva, C., Castro, I., & Galán, J. L. (2013). Informational networks and innovation in mature industrial clusters. Journal of Business Research, 665), 603-613.
  • Eisingerich, A. B., Bell, S. J., & Tracey, P. (2010). How can clusters sustain performance? The role of network strength, network openness, and environmental uncertainty. Research Policy, 39(2), 239-253.
  • Fang, L., Hipel, K. W., Kilgour, D. M., & Peng, X (2003b). A decision support system forinteractive decision making-part II: analysis and output interpretation, IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part C: Applications and Reviews, 33(1), 56-66.
  • Ferrary, M. (2011). Specialized organizations and ambidextrous clusters in the open innovation paradigm. European Management Journal, 29(3), 181–192.
  • Gibson, C. B., & Birkinshaw, J. (2004). The Antecedents, Consequences, and Mediating Role of Organizational Ambidexterity, Academy of Management Journal, 47(2): 209–226.
  • Giuliani, E. (2007). The selective nature of knowledge networks in clusters: evidence from the wine industry. Journal of Economic Geography 7 (2):139–168.
  • Handayani, N.U Cakravastia, A.Diawati, L. Nur Bahagia, S. (2012). A conceptual assessment model to identify phase of industrial cluster life cycle in Indonesia. Journal of Industrial Engineer in g and Management. 5(1): 198-227.
  • Hipel, K.W., Fang, L., Kilgour, D.M. (2020). The Graph Model for Conflict Resolution: Reflections on Three Decades of Development. Group Decision and Negotiation. 29(1): 1-60.
  • Janson J. p., Simsek Z., Cao Q. (2012). Ambidexterity and performance attributes. Strategic Management Journal in multiunit contexts: Cross-level moderating effects of structural and resource, 33(11):1286-1303.
  • Kang, S., Morris, S. S. and Snell, S. A. (2007) ‘Relational Archetypes, Organizational Learning, and Value Creation: Extending the Human Resource Architecture’, Academy of Management Review, 32(1): 236–256.
  • Kauppila, O. (2007). Towards a network model of ambidexterity (No. W-429) (p. 429). Helsinki School of Economics Working Papers.
  • Kilgour, D.M., and Hipel, K.W. (2001). Coalition Analysis in Group Decision Support, Group Decision, and Negotiation, 10(2): 159–175.
  • Kilgour, D.M., and Hipel, K.W. (2010). Conflict Analysis Methods: The Graph Model for Conflict Resolution, In Kilgour, D.M. and Eden, C. (Editors), “Handbook of Group Decision and Negotiation, Springer, Dordrecht, the Netherlands, pp. 203-222.
  • Malemberg A. and Maskell P. (2002). The elusive concept of localization economies: towards a knowledge-based theory of spatial clustering, Environment and Planning 34, 429–449.
  • Matbouli, Y., Kilgour, D. M. W. (2015).Robustness of equilibria in the graph model for conflict resolution. Journal of Systems Science and Systems Engineering, (December 2015) 24(4): 450-465.
  • McDonald, F., Huang, Q. H., Tsagdis, D., & Tuselmann, H. J. (2007) .Is there evidence to support porter-type cluster policies? Regional Studies, 411, 39-49.
  • Menzel M.P., Fornahl D. (2010). Cluster life cycles—dimensions and rationales of cluster evolution, Industrial and Corporate Change, 19(1): 205–238
  • Mihajlović, I. (2014). Possibilities for development of business cluster network between SMEs from Visegrad countries and Serbia. Serbian Journal of Management, 9(2), 145-148.
  • Nazari, M., Hasangholipour, T., Soleimani, G., Abbasian, E., & Moussavi Neghabi, S. M. (2017). Investigation of the Productivity of Networking Activities and Improvement Projects on the Sales and Employment of Iranian Agricultural Clusters. Iranian Economic Review, 21(1), 45-70.
  • Oak, Myung Kim and Sam Jaffe (2010). The new Korea: an inside look at South Korea's economic rise. New York: AMACOM.
  • O'Reilly, C. and Tushman, M. (2008). Ambidexterity as a dynamic capability: Resolving the innovator's dilemma. Research in Organizational Behavior, 28: 185–206.
  • Popadiuk, S., Souza Luz, A.R., Kretschmer, C., (2018). Dynamic Capabilities and Ambidexterity: How is These Concepts Related? Revista de Administração Contemporânea, 22(5):639-660
  • Reid, R., and Harris, R.I.D. (2004). Family-Owned SME Growth in Scotland: A Comparison with the UK. Report to Scotecon.
  • Rivlin, P., (2006). Iran’S Energy Vulnerability, Middle East Review of International Affairs, 10(4). 125-142.
  • Romanelli, E., & Khessina, O. M. (2005). Regional industrial identity: Cluster configurations and economic development. Organization science, 16(4), 344-358.
  • Springer International Publishing.
  • Stadler, C., Rajwani, T., & Karaba, F. (2014). Solutions to the exploration/exploitation dilemma: networks as a new level of analysis. International Journal of Management Reviews, 16(2), 172-193.
  • Trippl, M. Grillitsch, M. Isaksen, A. Sinozic T. (2015) Perspectives on Cluster Evolution: Critical Review and Future Research Issues, European Planning Studies, 23(10), 2028-2044.
  • Wolf, T., Cantner U., Graf H., Rothgang M. (2017). Cluster ambidexterity towards exploration and exploitation: strategies and cluster management.  Journal of Technology Transfer, 44(6):1840-1866.
  • Xu H, Hipel KW, Kilgour DM, Fang L. (2018). Conflict resolution using the graph model: Strategic interactions in competition and cooperation. Cham:

Zhou, Zh. K. (2006). Innovation, imitation, and new product performance: The case of China. Journal of Industrial Marketing Management, 35(1): 394–415.