نقش سامانه‌های تصمیم‌یار سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی در مدیریت بحران‌های آینده

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

2 استادیار دانشگاه هوایی شهید ستاری

3 مدرس دانشگاه هوایی شهید ستاری

چکیده

پیشگیری و مهار بحران قبل از هر چیز مستلزم اتخاذ تصمیم‌های مؤثر بر اساس اطلاعات صحیح و ساختاریافته است که به‌سرعت و با سهولت در دسترس تصمیم­گیرندگان قرار گیرد؛ بنابراین هرچه اطلاعات مطلوب­تر، جامع‌تر و در زمان واقعی باشد و به­موقع تهیه شود، تصمیم‌های مطلوب­تری اتخاذ خواهد شد که درنتیجه خسارات و ضایعات ناشی از بحران کاهش خواهد یافت. از این رو این تحقیق با هدف تبیین نقش سامانه­های اطلاعات جغرافیایی در مدیریت بحران­های آینده انجام شده و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش جزء تحقیقات آینده‌پژوهی است. جامعه آماری در فاز اول پژوهش شامل؛ کتب، متون علمی، مدارک و مقالات مرتبط با موضوع مورد پژوهش می‌باشد که به‌صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفته‌ است و در فاز دوم نیز تعداد 9 نفر از نخبگان و کارشناسان حوزه مدیریت بحران می‌باشد که به روش هدفمند انتخاب شدند. در این تحقیق با استفاده از روش پایش محیطی، الگوهای مختلف مدیریت بحران بررسی شد و بر اساس الگوی چرخی، شاخص­های 12 گانه این الگو در گروه‌های کانونی به بحث گذاشته شد و با نظر اعضاء گروه کانونی به میزان تأثیر نقش این سامانه در مدیریت بحران­های آینده و اولویت‌بندی آن‌ها پرداخته شد. ماحصل تحقیق نشان می­دهد که بیشترین نقش تأثیری سامانه­های تصمیم­یار GIS در مرحله حین بحران، سپس شروع بحران، پیش از بحران و بعد در مرحله پس از بحران هست که این مهم در کلیه مراحل و شاخص­های 12 گانه نیز تبیین گردید. بنابراین پیشنهاد گردید که سازمان‌های متولی مدیریت بحران، با استفاده از سامانه‌های تصمیم‌یار  GISفرایند پیش‌بینی، آمادگی و مدیریت بحران در زمان وقوع و همچنین فرایند اقدامات پس از بحران را مدیریت نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Decision Making Systems (GIS) in Managing future crises

نویسندگان [English]

  • Hamid Hemmat 1
  • Ali Farhadi 2
  • Amir hoshang Khademdaghigh 3
1 Faculty member of Army Staff and Command University
2 Assistant of Shahid Satari university
3 PhD in Satari university
چکیده [English]

Crisis prevention and containment first of all requires making effective decisions based on sound and structured information that is quickly and easily accessible to decision makers, so the more relevant, comprehensive and real-time information is made, the better decisions will be made. As a result, losses and losses from the crisis will be reduced. Therefore, this research is aimed at explaining the role of GIS in future crisis management. It is an applied research in terms of purpose and is a component of future research method. The population of the first phase of the study consisted of books, scientific texts, documents and articles related to the case study that were considered in all numbers. In the second phase, 9 experts and experts in the field of crisis management were selected by purposeful method. . In this research, using different environmental monitoring methods, different crisis management patterns were investigated and based on the rotational model, 12 indicators of this model were discussed in focal groups and with the focus group members considering the impact of this system in future crisis management. And they were prioritized. The research findings show that the most effective role of GIS decision systems is during crisis, then crisis start, pre crisis and after crisis which was explained in all 12 stages and indicators. Therefore, it was suggested that organizations Crisis management trustees, using GIS decision systems, manage the process of forecasting, preparing and managing the crisis at the time of occurrence, as well as the post-crisis action process

کلیدواژه‌ها [English]

  • Decision Making Systems
  • GIS
  • Future Crises
  • Crisis Management
  • Environmental Monitoring

مراجع

  • اسماعیل­زاده، حجت. (1389). GIS و بحران، تهران: نشر سیمرغ.
  • آشوری، داریوش. (1387). دانشنامه سیاسی، چاپ سوم، تهران: انتشارات مروارید.
  • افتخاری، اصغر. و قدرت‌آبادی، علیرضا. (1386). نقش سازمان های اطلاعاتی در تأمین امنیت نرم، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی و امنیتی، 17: 40-23.
  • بابایی اهری، مهدی. (1383). مدیریت بحران‌های سازمانی. فصلنامه کمال مدیریت، شماره 4 و 5: 130-111.
  • تابلی، حمید.، کریمی افشار، سمانه. و اشرف­زاده، الهام. (1390) بررسی مدل‌های مدیریت بحران در رمان دا، نشریه ادبیات پایداری، 3 (5): 104-77.
  • تاجیک، محمدرضا. (1384).مدیریت بحران، تهران: نشر فرهنگ گفتمان، چاپ دوم.
  • حسینی، حسین. (1387). تصمیم‌گیری در بحران: گذار از رویکردهای تحلیل به رویکرد طبیعی، فصلنامه مدیریت بحران، 1 (2).
  • حسینی، حسین. و جدی، سید مجید. (1385). مدیریت بحران با رویکرد امنیت عمومی، جلد اول، تهران: معاونت آموزش ناجا.
  • حسینی، سید حسین. (1385). بحران چیست و چگونه تعریف می‌شود، فصلنامه امنیت، 5 (1 و 2): 51-7.
  • حسینی، سید حسین.، رحیمی، بهمن. و خادم دقیق، امیر هوشنگ. (1394). مدیریت بحران­های امنیتی، دو فصلنامه پژوهش اطلاعاتی – امنیتی، 3 (7).
  • خبرگزاری مهر. (1385). لایحه تشکیل سازمان مدیریت بحران، برگرفته از خبرگزاری مهر تاریخ بازیابی 25/8/1385.
  • دلاور پور اقدم، مصطفی. (1389). بررسی الگوهای مدیریت بحران‌های سیاسی امنیتی در جمهوری اسلامی ایران، ماهنامه پگاه حوزه، شماره 290.
  • روشندل اربطانی، طاهر. و صلواتیان، سیاوش. (1389). طراحی مدل نقش رسانه‌های جمعی در مدیریت مرحله پیش از بحران، فصلنامه علوم مدیریت ایران، 5 (17): 112-89.
  • زروندی، مهدی. (1384). نقش زنان در مدیرت بحران‌های سیاسی امنیتی، فصلنامه مطالعات فرهنگی – دفاعی زنان، 1 (3): 92-71.
  • عبدالله­زاده، مجید. (1389). طراحی سامانه پشتیبان تصمیم تنظیم بازار (فاز دوم: استخراج قوانین بر اساس تحلیل اطلاعات خبرگان و پیاده­سازی سامانه)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.
  • عسکری، علی. (1386). در جستجوی اصول مدیریت و برنامه‌ریزی بحران، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه، تهران.
  • هرسی، پاول. و کنت، بلانچارد. (1383). مدیریت رفتارسازمانی،کاربردمنابعانسانی، چاپ بیست و سوم، ترجمه علی علاقه بند، تهران: انتشارات امیرکبیر.
    • Barta, J. (2014). Simulation Programs to Education of Crisis Management Members. World Academy of Science, Engineering and Technology, International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 8(11): 3476-3481.‏
    • Bernstein, J. (2004). The 10 steps of crisis communications. Crisis Response, prevention, planning and, Training, 106.‏
    • Ericksen, N. J. (1975). Scenario methodology in natural hazards research. University of Colorado, Institute of Behavioral Science.‏
    • Glenn, J. C., & Gordon, T. J. (Eds.). (2009). Futures Research Methodology-Version 3-0. Editorial desconocida.‏
    • Hwang, P., & Lichtenthal, J. D. (2000). Anatomy of organizational crises. Journal of Contingencies and Crisis Management, 8(3): 129-140.‏
    • Lechat, M. F. (1990). The international decade for natural disaster reduction: background and objectives. Blackwell.
    • Mc Conkey, D. (1987). Planning for Uncertainty, Business Horizons Journal, 18: 40- 45.
    • Mitroff, I. I. (2001). Strategic management of corporation crisis, Columbia Journal of world Business, 6.
    • Mitroff, I. I., Shrivastava, P., & Udwadia, F. E. (1987). Effective crisis management. Academy of Management Perspectives, 1(4): 283-292.
    • Penrose, J. M. (2000). The role of perception in crisis planning. Public Relations Review, 26(2): 155-171.‏ ‏
    • Santana, G. (2004). Crisis management and tourism: Beyond the rhetoric. Journal of Travel & Tourism Marketing, 15(4): 299-321.‏
آینده‌پژوهی دفاعی
دوره 4، شماره 12
خرداد 1398
صفحه 143-164

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار