دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
روند پژوهی تهدیدهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران
7
28
FA
حسین
مینایی
استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا
hoseinminaee2@gmail.com
فرهاد
هادینژاد
0000-0003-4773-4354
استادیار دانشگاه امام علی (ع)
farhad_hdng@yahoo.com
از زمان بروز انقلاب اسلامی و تغییرات اساسی در سیاست خارجی ایران، اختلافات جمهوری اسلامی و آمریکا در ابعاد مختلف آغاز شده و در سالیان اخیر با اضافه شدن چالشهای جدید اوج گرفته است. تهدیدات ایالات متحده با توجه به نگرش حاکم بر این کشور و شرایط منطقهای شامل ابعاد متنوعی است که در این تحقیق تلاش گردیده همه ابعاد آن با رویکرد آیندهپژوهانه مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. برای این منظور از روش تحلیل روند به عنوان یکی از روشهای اصلی آیندهپژوهی استفاده شده است. تحقیق حاضر از منظر هدف در گروه تحقیقات کاربردی و از منظر روش در گروه تحقیقات موردکاوی قرار دارد. ضمن آنکه در روش تحلیل نیز از رویکرد کیفی و تحلیل زمینهای استفاده شده است. به منظور رسیدن به اهداف تحقیق، پژوهش حاضر در بخش اول به بررسی توصیفی تهدیدات آمریکا علیه ج.ا. ایران در اسناد راهبردی منتشر شده (بین سالهای 2005 الی 2017) و دستهبندی انواع تهدیدات و بررسی فروانی و مضمون محتوایی آنها پرداخته است. در بخش دوم نیز ضمن تحلیل روند راهبردهای تهدیدات استخراج شده، به تبیین روندهای آتی تهدیدات در ابعاد منطقهای، سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و اندیشهای، سایبری و فرهنگی پرداخته است.
آینده پژوهی,امنیت ملی,تحلیل روند,تهدید,راهبرد
http://www.dfsr.ir/article_34195.html
http://www.dfsr.ir/article_34195_b4e499492a4e51e2cea74e0dc500c1e6.pdf
دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
سناریوهای جنگ محتمل علیه جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعه: سناریو جنگ نیابتی غیردولتی)
29
50
FA
علی
فرهادی
مدرس دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری
ali_farhadi92@yahoo.com
عزیز
نصیرزاده
مدرس دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری
azeyznaserzade@yahoo.com
طبق فرمایش مقام معظم رهبری <sup>(مدظله</sup><sup>العالی)</sup>، سیاستهای خباثتآلود استکبار در منطقه ما ایجاد جنگهای نیابتی غیردولتی است. از همین رو، هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی عوامل کلیدی و پیشرانهای جنگ نیابتی غیردولتی و تبیین سناریو این جنگ میباشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش جزء پژوهشهای اکتشافی آیندهپژوهانه است که به روش سناریونویسی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق 10 نفر از راهبردپردازان حوزه دفاعی- نظامی میباشند که به روش هدفمند انتخاب گردیدند. اطلاعات مورد نیاز به روش خبرگی جمعآوری و در چارچوب الگوی سناریونویسی تبیین گردیدند. از بین چهار سناریو محتمل علیه جمهوری اسلامی ایران (سناریو جنگ نیابتی غیردولتی، سناریو نفوذ، سناریو جنگ نیابتی دولتی و جنگ تلفیقی)، سناریو جنگ نیابتی غیردولتی به دلیل احتمال وقوع بیشتر، در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که به دلیل هزینه بالای جنگ مستقیم، تلفات انسانی، مسائل اقتصادی و عدم اقناع افکار عمومی، استکبار جهانی و در رأس آنها آمریکا تمایلی به ورود مستقیم در جنگ را نداشته و با استفاده از زمینههای اختلافی موجود و یا ساختگی، به تحریک و تهییج کشورها و یا گروهای قومی مذهبی برای جنگ با ج.ا.ایران پرداخته و حمایتهای مالی و اقتصادی، سیاسی و نظامی را از آنها بعمل میآورد تا به اهداف خود برسد
سناریو,جنگ نیابتی غیر دولتی,عوامل کلیدی,پیشرانها
http://www.dfsr.ir/article_34198.html
http://www.dfsr.ir/article_34198_a90cbd915d49228f2a9ae48d0ab53abe.pdf
دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
آینده پژوهی بحران یمن بر پایه سناریو نویسی
51
71
FA
جواد
علی پور
0000-0001-5527-4509
استادیار علوم سیاسی، دانشگاه تبریز
javadalipur@gmail.com
سجاد
قیطاسی
0000-0001-5527-4509
کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه گیلان
alipor@tabrizu.ac.ir
مهدی
دارابی
کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه گیلان
mehdi.darabi2015@gmail.com
با ورود موج بیداری اسلامی (بهار عربی) به یمن، مردم این کشور بهویژه حوثیها در مخالفت با حکمرانی علی عبدالله صالح قیام کردند که نتیجه آن به بحرانی چندساله و هنوز لاینحل تبدیلشده است. به دلیل موقعیت راهبردی یمن، تحولات این کشور همواره موردتوجه کشورهای ذینفع و ذینفوذی چون عربستان و آمریکا بوده است که به همراه «شورای همکاری خلیجفارس» از طریق جایگزینی منصور هادی معاون عبدالله صالح سعی کردند این بحران را مدیریت کنند، اما ابعاد این بحران بهتدریج پیچیدهتر شد و اکنون تحلیلگران تلاش میکنند تا برای این بحران راهحلی مناسب پیشنهاد کنند. ازاینرو، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که تحولات یمن و رویکرد بازیگران داخلی و خارجی چه آیندهای را میتواند برای این کشور رقم بزند. یافتههای پژوهش در چارچوب آیندهپژوهی و به روش سناریونویسی (سناریو پردازی) حاکی از شکلگیری سناریوهای مطلوبی چون پایان منازعه و آغاز مذاکرات صلح و تداوم منازعه تا تسلیم حوثیها و سناریوهای محتملی چون پذیرش فدرالیسم و تجزیه یمن به دو کشور و سناریوی باورپذیر (ممکنی) چون قدرتمند شدن القاعده و داعش و ایجاد امارت اسلامی در یمن است.
آینده پژوهی,یمن,عربستان,انصارالله,سناریو نویسی
http://www.dfsr.ir/article_34200.html
http://www.dfsr.ir/article_34200_4c2d473d5951bca57021ec15124a036c.pdf
دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
تصویر پردازی سناریو مبنا با هدف بهبود عملکرد نظام مدیریت بحران در شهر تهران در افق 1410
73
105
FA
آرمین
فیروزپور
دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
armin.firoozpour@gmail.com
علی اصغر
پور عزت
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
pourezzat@ut.ac.ir
غزاله
طاهری عطار
استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
taheriattar@ut.ac.ir
غلامرضا
کاظمیان
0000-0003-1708-5736
دانشیار مدیریت شهری دانشگاه علامه طباطبایی
kazemian1344@gmail.com
دستیابی به «شهری امن و مقاوم در برابر انواع آسیبها، مخاطرات و سوانح» بهمثابه یکی از آرمانهای سند چشمانداز شهر تهران در نظر گرفتهشده است؛ در این امتداد طرح جامع شهر تهران «بهبود نظام مدیریت بحران و ارتقاء کیفیت دفاع غیرعامل شهر» را بهمثابه یکی از راهبردهای اصلی توسعه شهر تهران در نظر آورده است. بسیاری از صاحبنظران، ترسیم و به چالش کشیدن تصاویر آینده شهرها، بهمنظور پیشی گرفتن از تغییر و تحولات در حال وقوع و کسب آمادگی لازم برای مواجهه و مقابله با پیچیدگیهای ذاتی آینده را بهمنزله یکی از حیاتیترین نیازهای جوامع شهری در نظر میگیرند و معتقدند که ادامه حیات و بقای شایسته شهرها بدون برخورداری از تصاویر جذاب، نیرومند و پابرجا، امکانپذیر نیست. ازاینرو، در این پژوهش تلاش میشود تا با بهرهگیری از روش «چهار آینده جایگزین عمومی دیتور»<sup> </sup>تصاویر آینده شهر تهران، در قالب کهنالگوهای "رشد، فروپاشی، جامعه نظمیافتهو جامعه تحولیافته"، موردبررسی قرار گیرند تا ضمن شناسایی مهمترین چالشها و فرصتهای آیندههای جایگزین، مبنایی برای تصمیمسازی و ترسیم آینده مطلوب شهر تهران و ارائه پیشنهادهای خبره محور بهمنظور ارتقا عملکرد و توان شهر در حوزه مدیریت بحران و دفاع غیرعامل فراهم آید. نتایج حاصل از جمعبندی آراء خبرگان، توانمندسازی اجتماعات محلی و بهرهگیری از رویکردهای اجتماعمحور مدیریت بحران را بهمنزله راهکاری برای ارتقا توان دفاعی شهر تهران در نظر <br /> میآورد.
آینده های جایگزین تهران,مدیریت بحران,دفاع غیر عامل,بسته سناریو
http://www.dfsr.ir/article_34202.html
http://www.dfsr.ir/article_34202_734e21a0601e42efb8ced10d1b0384c1.pdf
دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
سناریوهای پیشروی بانکها و نهادهای مالی وابسته به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تحریمهای نظام بانکی
107
140
FA
مهدی
قلیزاده زاوشتی
دانشجوی دکتری آیندهپژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
mgholizadez@gmail.com
صفر
فضلی
0000-0001-5744-9595
دانشیار مدیریت راهبردی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
fazli@soc.ikiu.ac.ir
عین الله
کشاورز ترک
استادیار آیندهپژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
a.keshavarz@gmail.com
اصغر
ابن الرسول
استادیار گروه مهندسی صنایع دانشگاه مالک اشتر
aeebnerasoul@gmail.com
اعمال تحریمهای گسترده علیـه ج.ا ایران، بانکها و نهادهای مالی وابسته به نیروهای مسلح را بـا چـالشهـای جدی مواجه کرده است. بنابراین پاسخ بانکهای وابسته نظامی در برابـر ایـن چالشها دارای اهمیت بسزایی است. بنابراین در این پژوهش، نخست روندهای حاکم بر این بانکها در عرصههای مختلف از طریق مطالعات کتابخانهای و مصاحبه با خبرگان استخراج، سپس با برگزاری پنل خبرگان، 9 پیشران اصلی مشکلات و معضلات بانکهای وابسته نظامی در دوران تحریم شناسایی شد. در مرحله بعد، پس از برگزاری دلفی در دو مرحله پیدرپی، دو عدم قطعیت اصلی مسائل بانکهای وابسته نظامی در پساتحریم شامل: 1) هزینه مبادلات مالی و مشکلات تکنولوژیکی؛ و 2) مشکلات ساختاری، استخراج شد. از ترکیب این دو پیشران با عدم قطعیت بالا، چهار سناریو بدست آمده است. این چهار سناریو عبارتاند از: الف) رفع بحران؛ ب) چالش نظام بانکی؛ ج) بحران بانکی؛ د) تعویق بحران. درمجموع با بررسی چهار سناریوی محتمل میتوان عنوان کرد؛ بانکهای وابسته نظامی دارای مشکلات ساختاری ازجمله عدم رعایت استانداردهای بینالمللی، عدم تنوع ابزارهای مالی، و غیره میباشند. بنابراین جهت حل مشکلات اساسی بانکهای مذکور، توجه به الزامات سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی برنامه ششم که بر مؤلفههای ساختاری نظام بانکی تأکید میکند ضروری است. در نتیجه در این تحقیق مدل مفهومی بر اساس این سیاستهای کلی برای اصلاح وضعیت بانکهای وابسته نظامی در پساتحریم طراحی شد.
آینده پژوهی,آینده نگاری,سناریوپردازی تحریم,بانک های وابسته نظامی,نظام بانکی
http://www.dfsr.ir/article_34203.html
http://www.dfsr.ir/article_34203_64c631061b2f3c5928f8f43fbff65114.pdf
دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
آیندهپژوهی دفاعی
2588-428X
2645-7172
3
8
2018
05
22
شناسایی، آسیبشناسی و اولویتبندی معیارهای ارتقاء کیفیت دستگاههای آمادی در جنگهای آینده (مطالعهای در یکی از سازمانهای نظامی)
141
167
FA
عظیم اله
زارعی
دانشیار گروه مدیریت دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان
a_zarei@semnan.ac.ir
داود
فیض
دانشیار گروه مدیریت دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان
feiz1353@semnan.ac.ir
صمد
بارانی
استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه هوایی شهید ستاری
s.baran.b@gmail.com
هادی
افضلی
دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان
hadiafzali@semnan.ac.ir
هدف اصلی این تحقیق بررسی و اولویتبندی معیارهای ارتقاء کیفیت دستگاههای آمادی در جنگهای آینده و مقایسه بین وضع موجود و وضع مطلوب شاخصها و تحلیل شکاف بین آنها است. پژوهش پیش رو ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش و ماهیت انجام آن توصیفی از نوع پیمایشی هست. برای شناسایی شاخصها از نتایج مرور ادبیات تحقیق، برای گردآوری دادهها بهمنظور اولویتبندی شاخصها از پرسشنامه مقایسه زوجی و برای گردآوری دادهها بهمنظور مقایسه وضع موجود و وضع مطلوب از پرسشنامه طیف پنجدرجهای لیکرت استفاده شده است. روایی هر دو پرسشنامه به روش محتوا و با نظر خبرگان دانشگاهی و اجرایی بررسی و تائید شده است و برای تائید پایایی پرسشنامه اول از ضریب ناسازگاری و پایایی پرسشنامه دوم از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب از آزمونهای ویلکاکسون و برای اولویتبندی شاخصها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین شاخصهای موردبررسی سه شاخص انعطافپذیری، خوداتکایی و تداوم و استمرار بیشترین اهمیت را دارا میباشند. همچنین طبق یافتههای تحقیق سیستم آماد و پشتیبانی موجود در مواجهه با جنگهای آینده از نظر هر 10 معیار مورد بررسی با شرایط مطلوب فاصله معناداری دارند و بیشترین شکاف به ترتیب مربوط به انعطافپذیری، بهموقع بودن و سرعت عمل است.
سیستم آماد و پشتیبانی,معیارهای کیفیت,جنگهای آینده
http://www.dfsr.ir/article_34204.html
http://www.dfsr.ir/article_34204_4fcfb5d8555bfe7e2575fdf424e331a2.pdf